Pūranga Kāwai: Pepuere 2013

haupapa

 He haupapa nga rakau kauri   
haere tahi me te requiem o nga ra e pahemo ana
antiphon whakamataku .

Boogeyman Joy
matimati mīti
i ki kia whakamahana ki te salamander
o te mamae koi i pa ki a koe i mua tonu i te tiimata o te karaehe .

Antenna spike to life
nga ngaru mohoao i runga ake i nga ngaru ma
kirīmi hukapapa i raro i te rā hotoke
na te makariri kore tono .

He raka matao ka kati ka iri ki runga i te piriti o nga maharatanga
te ra i muri i te whakawhiti i te Pont des Arts
hikitia te ngakau o nga aroha mate
te hurihanga o nga kare-a-roto
e haere ana ki nga Tuileries o te ota tika
te kete o nga pepa i roto i te putea
mo te ringa ki te ringa
haere i te korero
ka whakakakahu ki te pepa nga mapere tahanga o te papa
i runga i te abscissa o tenei huarahi
mai i te moire ki te wikitoria
kopikopiko tumanako o apopo e waiata .


119

ka mataara te mea ngaro

 Expurgé  d'entre les mousses
inoculé par ses dendrites mémorielles
hors déni
ka mataara te mea ngaro
darde et reflète l'occupation du lieu
de lampées gutturales et festives
de ces rencontres
la nuit tombée sur le pas des portes
de ces romances
trop tôt dites puis oubliées
au petit matin
désœuvré
au passage des poubelles
sage remise en place après fête
les formes et les élans au fourreau
attendre des jours meilleurs
que surgissent à nouveau
les mains tendues
les sourires discrets
les invitations surprises
et s'entendre dire
que c'est beau la vie
lorsque le linge est dépendu
se méprendre
de l'innocent clin d’œil
échangé entre deux draps
cascades de rires
au milieu des voiles ensoleillées
ailes d'anges frôlant la fraîcheur matinale
juste un frisson à retenir
juste l'oblation à recueillir
la chaleur aux joues
sans frein
faire éclater le bourgeon d'un baiser doux et soyeux
pour l'amour de Dieu
pomme d'api
d'api d'api grise
pomme d'api
d'api d'api rouge .


118

viens faire un tour par ici

 Vite fait bien fait
la visite à ma vieille amie silencieuse
affligée d'un dégel
ses vitraux
calmes papillons de couleurs
paupières repliées sous leurs sourcils chafouins de blancheur maquillée .

Le vaisseau est à quai
aucun mouvement ne trouble sa quiétude
le monument aux morts monte la garde
la fontaine roucoule perle rare et joyeuse
pour jouer à cache cache
enchâssée par les fientes de l'étrave à neige .

La voiture rouge se gare
les essuie-glaces s'immobilisent
les portières s'ouvrent et claquent
des hommes en bottes de caoutchouc et casquettes sortent
les mains dans les poches de leurs larges pantalons
ils disparaissent .

Puis réapparaissent
et entrent dans le café
un déca-crème rallongé et un nature
non un bock
des bruits d'animaux en fureur exaltent le fulminant percolateur .

" L'ambiance commerciale est-elle de retour à Orcival ? "
" A Besse y'avait le trophée Andros et la Saint Cochon "
" Superbesse ne connaît pas la crise " .

La cuiller tapote la tasse
ça cause d'un colibri
qui ouvert puis fermé
vient parfois faire un tour par ici .


117

whakamau

 Te tara me te hukarere
i roto i nga dicots ahua-porowhita
ka tere te whanautanga
i raro i te marama pai .

Taro me te hukarere
paru kanapa
ko te mania he hood
me te kore tātari i te titiro .

Taro me te hukarere
e kore e whakawhirinaki ki a Eva, ki a Adamu ranei
ko nga kapu i mahue o ratou tohu
i runga i te ahua tawhito o te kohu .

Ko te tara me te hukarere ka wete i te ra
ka mau i te maaka
ki te whitiki ki te tahae
te tangata haere i te rangi ataahua
pukumahi ki te koko i mua i tona tatau
i te wa e pupuhi ana te tangi
nga rakau me nga poupou i whakamamaetia .

Ko te hukapapa me te hukarere
hei rewharewha
tuku haere
tio tio
e haere mai ana ki te pahū ki raro o nga pakitara
Ka tono mai a codicil ki ahau kia haere tonu te rapu .


116

Ko ratou ranei ?

      Ko ratou ranei
mahi taurekareka
nga exegetes huatau
o te kupu atua ?

Ka whai ratou
i roto i te roopu o te hunga rangatira
nohoia te waahi i oatitia
kia nui ake i a raatau.

Aroha mai ki te haere ki te whenua
i raro i nga ruinga o te wa
i taea e matou te haere tahi
a ratou ngana ki te kawe mai
pai
i tenei waahi hoia.

Heu ma
nga kauae i kapiki
ko te Cerberus to ratou painga
kahore he atarangi o te feaa
kei wiri o kanohi
whakatakotoria
kore neke, me te mātotoru
i te pae o te mau ati.


115

Ko enei tuhipoka e tohu ana

 Ko enei waiata puoro
karekau ma te tuku korero
i te wa o te tutu o te oumu pupuhi
i runga i te maminga o te waipiro kua horomia
he waiata maroke
i muhumuhu mai e te reo mahunga
i te awhiowhio o nga tahā
ka ohohia e nga ringa pouri o te pohehe.
I reira
kia noho
i whakairohia ki runga i te kopae
he ripeka maka
puta mai i te whare herehere o te mate ,
aue ,
he titiro ,
he powhiri
kitea noa
ka whakarongo ahau
kua hipokina te maihao ki te pungarehu
i roto i te tono tapu
kei mua .

I roto i te taunoa o te patu ,
ma te matapihi o te whare herehere ,
i reira
te mea kaore au e rapu ,
ko te tangata e mawhiti ana ka mau tonu ,
te tahi atu .

114

noho ki raro, korero mai ki ahau

  noho ki te taha 
korerotia mai ki ahau nga kupu pono,
te hunga o te ora
te oranga ngawari me te tata,
whakaahuatia he aha,
hei whakaata pono,
kaua e whakaaro noa,
kaua e whakarerea nga mea noa me nga mea kino .

Kia rere te karaka
e tatau ana i nga hēkona ngaro .

tata tonu
ite i te wera
o o maua tinana e rua .

Kaua e kimo ki te kare-a-roto ka puta ki a koe
whiriwhiria nga mea e tukuna ana,
maioha
a kaua e tumanako ki tetahi mea motuhake .

Kia noho ki reira,
reu ora
i waho o te tikanga
i te mutunga o te rerenga roa
ano he manawa ka mau tonu .

Kia aha te tupu
i waenganui i a tatou,
i waenganui i a koe me ahau,
kia koe
whakaarahia te pou rangatira o te hui
i waenganui i a koe me nga mea e karapoti ana ia koe .

Ka mau koe
te waiata a nga anahera,
whakapaipai whenua
i runga ake i o matou mahunga
āta piki
ki te rau o nga rakau
ki te tangi a nga kakao
ka kitea i roto i nga wai marino o te awa
he ahiahi raumati hauhautanga
i te taha o te ara .

Te tamaiti i haere mai
etahi marama i muri mai,
te tamaiti ataahua,
roa matou
tawhiti atu i a tatou
whānui
ki nga mea ka puta mai .


113

I roto i te koti koti tino

 aramona aramona
 se pavanait
 ka pupuhi te manawa
 ta tatou e kite nei
 i raro i te papa wehe
 o to tatou tutakitanga kare-a-roto.

 Ua faaite oia i te itoito rahi
 et mettait du cœur à l'ouvrage
 te puehu i runga i te rere
 te rere o nga kuihi mohoao
 kihi huka
 i raro i te hekenga o te kohu
 i a tatou e ahu whakamua ana
 i runga ake i te repo
 he whawhai tinihanga
 ki te muru i tana maihao tohu maku
 i te makawe pahau
 tata ki te kokonga o nga ngutu
 o te ra topa
 whaikrero tangihanga
 pour un hiver
 patunga o te uaua
 patene kaupeka
 koti koti tino . 


 112 

Apopo pea kua tomuri rawa

 Kaua e patua te tepu,   
miria te koti huruhuru mahana
mahue i runga i te radiator .
Hoatu he wai ki roto i to waina
kahore he kirīmi whiu
i runga i te kaki o nga tau maha e wetewete ana i a koe mai i taku,
whakaroa i te werohanga o nga remonstrances .
Te turanga pakari
nga seracs o te kukuwhatanga sagittal
te patu i te whaainga pakaru
i mahia i runga i te nohoanga o te ataahua
mo nga hickeys o te rangimarie i runga i te pokohiwi
rongo korero,
na te ara,
Ka rite ki te kore i tupu,
apopo,
kua roa rawa pea .

111

Nga tohutohu mo te whakakore i nga pooti

   ka ara ake
rite popokorua tuitui
i roto i to ratou herekoretanga
i te mata katoa
heoi ano
na oho ana i roto i to ratou maharatanga
ki te raranga i te po
te whakahounga o te ra e puao nei .

Me i kai ratou i ta ratou taro ma
i te wa e tamariki tonu ana
ua faaite ratou i te ohipa rahi o to ratou oraraa ?

Tuatahi o nga mea katoa " Whakatuwheratia a raatau moemoea "
i runga i te paheketanga o te tika
āta piki
ki etahi atu hei tango i runga i tenei whenua .

Katahi " Pākiki ",
ki te hanga i a koe ano ma te whakatuwhera i nga tatau
me te kore e kite i te heke mai
i Nègrepelisse
rangatiratanga o nga tangata mohio iti
i o ratou ngutu necrophiliac
tere ake te puta atu i te ahua
ki te mahi i nga mea hei mahi .

A muri iho
"Haere tirohia he aha kei muri"
hei whangai
nga tamariki Romanian matekai
nga whakapaipai o te hauauru
he pai ake te noho miharo
i mua i te puāwai o te papara
me aha te kaitutei i te kokonga o te whare .

Ringihia
" A hi‘o na i te mau a‘oraa e haaati ra ia tatou "
kia nui ake ai o ratou mohiotanga
te hitori o te rite mo te whakawhiti
me te hoa tata
rapu haurangi o te kore korero
o te ra e whiti ana
katoa i runga i te whakaaro nui
i runga i te ngutu whero o te ataata oho .

A ki te whai
" He hinengaro whanui i te wa e keri ana ki tana tohungatanga "
na te mea me whakato nga rangahau katoa
atu i te ara i whiua
pūihi pūoko hou
takakau mure ore i roto i te rapu
o te marena i nga tau anake
e whakakake ana matou ano he pouri
d'taketake
i mua i tetahi teiteitanga o te wairua .

Ka mutu
" Mahi ā-rōpū "
no te mea kei roto i te ngangautanga o nga tangata
atu i te pūngao parapara i puta mai i te whara
nga wairua ngaro
tuku
whakatakoto
whakaaro nui
tahua ara ngawari e hiahiatia ana
ki te ngaro atu o nga tangata kuare .

Kia nga tohu o te wuruhi i roto i te ngahere
utu rama
te tere o te ora
ki te raumati ataahua o a tatou hui e haere ake nei
me te aroha .


110