Nyani pampando wobiriwira

Kuthyola kwachitika
kuchokera ku dzanja kupita ku dzanja   
" kakobiri basi madam "   
kundilola kuti nditsirize
maziko abwino a umunthu wanga.      
 
Fût-ce l'échec   
de ces maigres paroles   
un enténèbrement de la chose à écrire   
une adresse à mon père   
je sais que cela craque.      
 
Mahatchi Oganiza
alibe chochita ndi nyani
adafika muzaka zakutchire
kuchita wopanda miyendo
pamene ululu umabwerera.      
 
Chilichonse chikugwirizana
ngakhale galero amandisunga ine kuvala
ine kadinala wa maofesi
adatuluka m'bwalo lamilandu
chizindikiro chotere.      
 
Yatsani machesi
ndi sulphurous chenicheni
kuwotcha mabukuwo kukhala phulusa
kuchokera ku chiyeretso chimodzi kufikira ku china
galasi la vinyo m'manja.      
 
Les titres sont mes insultes amoureuses   
à se balancer le soir en été   
pour un  duel organisé   
dans les fossés de Vincennes   
sous les nénuphars du silence.      
 
Pakati pa fupa ndi khungu
pali vertigo ya kuyang'ana
kuti asagwirenso mayi wa pepala
ndi, assise sur le siège vert   
avec du sang par terre.    
 
( Nyani pampando wobiriwira -  ntchito ya Sylvain GERARD  )

1108

Kutsidya kwa nyanja

Kutsidya kwa nyanja
pa beseni lopatulidwira
rubberized pustule
pa bar
kugwa pa mafunde ochepa
motsutsana ndi zinc
kusilira
pafupi ndi chopondapo cha ubwana
ndi Gauguin waku Tahiti
chinachitika
chipolopolo chopanda kanthu
pa nyanja yakale
kupita
mikono yokwezeka
kwa mtumwi wa zowawa
Kingfisher
zodziwikiratu zosanjidwa mbali ya doko
kunena mu chifunga chomata
kuthamanga kwa madzi
kumbali ya ngalawayo.      
 
Je t'attends   
près de la table   
je t'entends   
par les coursives désertes   
chanter une contine   
pendant que mère-grand   
dans son médaillon   
ressasse lèvres pincées   
l'amour des livres   
empilés au bord du lit   
sans que claquement de langue vienne troubler   
les espaces s'emboîtant tel logos 
dans le glacis des événements.      
 
Patali mzindawu
kuchokera ku La Rochelle kupita ku New York
okoma mwana wanga
tifika kumeneko
ndi kuwoloka golide wa mtheradi
kumwazikana ndi tinthu zowala
gulu la nkhungu
nsombazi zinatayika mumlengalenga wodabwitsa
pamene zolemba zotsika zidayamba
wopanda nkhawa popanda malo opanda ntchito
mpaka kanthu.      
 
L'air en sa liqueur bleutée   
rejoignait le barbouillé du comptoir   
pour se hisser   
à hauteur du hublot   
à voler de crête en crête   
de mot en mot   
le sourire sous le casque fleuri   
en méridienne de notre cap   
un cran par dessus    
à saisir par le col   
le vide écran de nos nuits    
puis franchir les écluses bruissantes   
quant force était de se dresser   
un trait au dessus de la flottaison   
dans l'ardeur de l'écriture.      
 
Samalira mwana wanga
kuchokera ku thovu la masiku
kuzungulira kuzungulira
pamitu yathu yovekedwa korona.      
 
Izo zikhoza kukhala
kuti padziko lapansi tili
kubwebweta kosangalatsa
wa moyo wosatha.      
 
Ngakhale kwanthawi yayitali
nkhonya ya wobadwa kumene
zotsutsana mu mfundo zake
maganizo athu osaganizira
adzaunika gombe lathu
m'mphepete mwa nyanja
oyenda mosatopa
za kusokoneza kwathu kukhala
mbewu ya kuiwalika
kunyodola komaliza
pamaso pa mulu wawung'ono wa imvi
zakwaniritsidwa masiku ano.      
 
( Medali - makala a Sylvain GERARD )

1107
 

Mngelo akudutsa

Magetsi otumbululuka
adalowa mnyumba
zinenero zina zachikondi
wokhoza kukweza
pansi pa sieve ya maloto
pemphero lamuyaya
matupi ophatikizidwa.      

Mngelo wokongola uyu
wosasamala za kukongola kwa dziko
atatsamira paphewa langa
zipsepse zamanja
kudula ndi tizikwapu tofewa kwambiri
ndi kamwa yanga yoyendayenda
ndipo mtima wanga wadzimangirira ndi zowawa.      

Souvenez-vous    
grâce souveraine   
de l'ardent délateur   
des usines en mosquées   
brisant les usages   
pour que phrases se suivent  
telle salve d'avenir. 
  
Suivre le chemin   
corrige le dédain d'être seul    
le sang marquant chaque pierre   
de l'haleine haletante du crieur   
prompt en sa voix publique   
d'érafler par la ville encore endormie   
le pas des dames matines.       

 
1106

 

Kupsompsona kokoma

Dans l'instant   
je rougis de ta venue   
et ne puis toucher ta main   
de mon souffle   
en épanouissement   
de la riante promesse   
de pouvoir te faire renaître.      
 
Il y eut cet accroc   
des hommages répétés   
à la porte des temples   
alors que je quémandais   
les caresses naissantes   
d'un soleil virginal   
arrosé de rosé.      
 
À même l'argile prégnante   
je rompis le cercle des sphaignes   
pour d'un arc murmuré   
écarter les lèvres aimées   
de cette mort entretenue   
baignant la mélancolique nuit   
 d'étranges chevelures.      

Sindingathe koma
kutulutsa mphuno zake
ndi kutenga mapiko a nkhunda
kugunda kwa mtima
wonyadira kusunga
kukumbukira maluwa
ndi kupsopsona kofatsa.      
 
 
1105

The menhiri

Chimodzi, zigwa za gehena
zomwe achinyamata amanyansidwa nazo
tsegulani patsogolo
Mimba
kundiyang'ana bwino.      
 
Septembre au sceptre doré   
annonce fermeture de la maison   
quand passe soleil au firmament   
de la journée   
ma belle boulangère.       
 
anali okhulupirira
mawonekedwe a mthunzi
palibe chimene chingakulepheretseni kukhala wolekerera
ndi nyimbo za maluwa
O chipatso cha kuwala.      
 
Mwamsanga monga wokondedwa
pamene mbandakucha kukucha
Ine ndinaziwona izo mu malingaliro ake
kugona kudutsa
thupi lake lobzalidwa.      
 
Roulez à cœur perdu   
par les sentes ombrées   
nos âmes empenaillées   
qui devant l'âtre   
soufflent la romance.      
 
Ndi manja onse awiri
masaya pamoto
iwo anagonjetsa mawu opanda ungwiro
kuledzera, à se défier   
avant d'éclore le lendemain.      
 
Mfundo ya pepala lophwanyika
ku cornucopia
kupyolera mu zipinda zobisika
anawomba mlengalenga
mluza wa kudontha kwa malingaliro.      
 
Ployons la baguette du sourcier   
par dessus la rime gonflée   
stance odorante des rires infernaux   
saisie sans linceul   
la joie fuyant la peine.      
 
Du pic épeiche de la forêt   
perché sans arrogance   
le menhir arguait l'accomplissement   
de tant d'années à soulever encore   
au passage des korrigans.      
 
 
1104
 

nthenga mafuta

Écrire n'est pas d'éradiquer   
d'une plume grasse   
la virginité de la page.
   
Njira ili pamtengo uwu.      
 
Yang'anani wachinyengo
kupita kwa nthawi
zimayambitsa mulu wa zifukwa
ndipo adafukula mtembo.      
 
Komanso zikuwoneka
zambiri apa
kuyimirira pamenepo
anapachikidwa pa mfundo ya banister.      
 
zonse ndi zoyera.
  
pakati pa milomo yake
imadzutsa phokoso la chilombo chotopa.
    
" Mudziuze kuti tikukuphani ".      
 
Se tenir à l'écart   
en contrebas de l'octroi   
rend la chose facile   
telle tâche de sang du temps des cerises.      
 
Tiyeni tikhale chete
pa mphanda.
   
Tiyeni tipeze chophimba chobisika
zosavomerezeka.      
 
Kukweza ma vasistas
kumbali yakulowa kwa dzuwa
tsegulani kuti ziwonekere
njira yopita kumtunda.      
 
Mzimu wakuda
kuchedwa kumanga linga
pamaso pa zolemba zopanda nzeru.      
 
Chitani ntchito yanu
mwana wa dzuwa lopindika
yemwe silhouette yake yosadziwika bwino
kuyika chifukwa.      
 
 
1103

Lembani bola ngati mphepo ikubwera

Kulemba ndiko kupita
pomwe zowoneka zimayima.    
 
Kulemba
zadzaza
osadziwa kumene tikupita.       
 
Ziyenera kukhala
pamaso pa khoma lalikulu la miyala youma
malo a njoka
ndi chuma chosakanikirana.     
 
Ndi kukafika padoko
atatha kuyendayenda
kuchokera kumtunda kupita kumtunda
kutali ndi mikuntho
ndi zina zokwanira.      
 
Sizoyenera kukhala pamenepo
pamene tikukuyembekezerani
chala pa msoko
woyima pang'onopang'ono
kuchokera ku zotsatira za reflux.      
 
ndi kukhala ndi moyo
mopepuka
kutsamira pa mtima wake.      
 
ndinu ofooka kwambiri
mudzapereka
pakufunika kwanu kokwezeka,   
danga ili
kumene kupuma kukwera kwakukulu
mu dzuwa la maganizo.      
 
Kulemba
sichiyenera kukhalaponso.      
 
Kulemba
chikhale chibonga
pa nyanja ya zokwiyitsa
kumva ndi zala zake zonse
ming'alu ya zinyalala
zizindikiro zochenjeza
kusalala kwa mzimu.      
 
Kulemba
ilinso,
kokha,   
kuwoloka pakhomo la nyumba yake
pachabe.      
 
Kulemba
ndi kufunafuna zomwe tazipeza kale,    
chitsiru chakumudzi
pofunafuna mafotoni a kuwala.      
 
1102

Zosangalatsa zazing'ono

sadabwa ndi kanthu
zingwe za ndakatulo
ikafika nthawi yokolola.      
 
Ndi kuunika kwa nyali zotuwira
iye ndi mafashoni
kuwadula iwo.      
 
masamba ofewa
pokwaniritsa kusokonekera kwa mzimu
kawonedwe ka ntchito.      
 
pepani kuchedwa
mafunde akupita patsogolo
m'maswiti ang'onoang'ono osangalatsa.      
 
Zochepa za dzenje
popanda kusweka mtima
miyala ikulira.      
 
Kungomva nyanja yokha
manja amakokera chovala
ngati mphuno.      
 
redhead wa chifukwa
adalola mkazi wanzeruyo
kugwira ntchito mpaka kalekale.      
 
zala zowonda
kugawa mamba
ndi chisonyezo cha chikondi chamisala.      
 
Fleurs ndi madzi
tili pamwamba pa promontory
gulu la mpheta.     
 
 
1101

Njira zophimbidwa

Le jour j'écris   
Je participe     
Je préempte.      
 
Le soir je lis   
Manière de voir en lettres bleues   
L'histoire des origines.   
 
Ndipo ndikusiya ndikubwereza
Ndikutsegula Gehena
Mfundo zakale.      
 
Dans les halliers du temps   
Se bousculent les impressions    
Bêtes franches à l'empreinte sacrée.      
 
Mu chiaroscuro sfumato
Amayima menhir
Za zomwe zingakhale zoona.          
 
M'makutu
Kudzigwira
Phimbani ululu.      
 
Mphepo tsopano
Simungathe kupangitsa mtengo wa chitumbuwa kunjenjemera
Popanda kukumbukira kubwera.      
 
ana ndi makolo
thyola chikwapu
akaunti kuti athetse.      
 
Dye vu
Ndamva kale
Ndipo ndi mawa kale.      
 
Palibenso kwina kulikonse
Pa zopachika za kukongola
Khalani ndi maganizo ofewa.   
 
Masamba akhoza kugwa
Chaka chilichonse sindimawamvanso
Kuchokera kunyumba yanga yokhala ndi zolowera zingapo.      
 
Les allées couvertes   
Recouvrent les morts   
Pour plus de gratitude.     
 
khalani pano ndi apo
Kukana Kumvetsetsa
Potsutsana ndi msonkhano.      
 
Se déposséder   
Infléchit le futur   
Vers ce qui sera.         
 
Kutali ndi mindandanda ndi zina zomwe zidawululidwa
Ndinatsatira chizungu choyera
Nthambi za chifukwa.      
 
De chemin   
Point   
Juste les formes de l'illusion.      
 
Arranger   
Sans se ranger   
Offre visions.     
 
Kupyolera mu kuswa
Ndinaona ndikusuta
Moto woyamba.      
 
Manja aang'ono a tsoka
Ku khungu lofewa la m'mawa
Ine ndikulingalira kuti mzimu ubwere. 
 
Ngati nditsimphina pang'ono
Ndi chifukwa cha mantha ndi kudabwa
Kuphwanya mawu wamba.     
 
Ainsi dépouillés de tout     
Il se peut que nous soyons bienveillants   
Vers là où nous allons.  
 
1100

Pa North Bridge

À fleur de peau   
À fleur d'eau   
Les nuages s'effilochent   
Jusqu'à tard le soir.      
 
La mer monte   
Amenant algues et plastiques   
Sur la plage aux enfants bruyants   
Que les parents morigènent.      
 
Fruits de mer et crêpes sarrasines   
En fond des luette    
Signent d'un cidre brut   
Le bulletin de bonne conduite.      
 
Mêlant le genièvre et la pomme   
Adam et Ève   
Rassemblent les grumeaux de la fête   
Sous la guirlande de la guinguette.      
 
Main dans la main   
Dans la découpe des sorbiers   
Le soleil se couche   
De ses doigts rouges et jaunes paré.       
 
Remontant l'estuaire   
L'Écailleur aux huîtres bleues   
Sur son paddle endimanché   
Agite ses drapeaux de prière.      
 
Un train passe   
Sur le pont du Nord   
Un bal y est donné   
En souvenir des enfants obstinés.      
 
1099