Monga njiwa panthambi

Nuit passée    
Au calendaire des obsessions    
Ai vu le jeu des morts et des vivants    
Arguant de l'arc bandé    
Dans l'entre-deux des migrations.        

Muvi wonjenjemera wosasankhidwa kunsonga kwa poplar
Zokanika zimachoka mwakufuna kwake
Zophikidwa pa hue à dia
Mitundu Yankhondo
M'kamwa mwa demiurge.        

njiwa ntchentche !    
Ndipo kundilozera ine ndi diso lake lofiira
M'malo ochitira masewero okwiya
Kuwongolera nyimbo zomveka bwino
Kumalo owopsa ndi chiwonongeko.        

Maapulo a m'maso mwako
Kupanga ndi chidutswa cha rimmel
Kukweza cheekbone
Mu chisokonezo cha ufa wa mpunga
Madzulo ku Paris ngati kuseka.        

Chomakitsidwa kenako osalumikizidwa
Kutuluka m'maso mwa Marylène
Mithunzi ya caramel ya mlengalenga yozizira
Kuthetsa rebus ya mitima
Kuphwanyidwa ndi shrapnel of aficionados.        


1004

Ndi manja anayi

Ndi manja anayi
Ndiwonetseni chala chachikulu chikusowa
Ndi kuti alfa ndi omega
Palibe mpumulo
Kuti ngati kugawana.       
 
ndevu zonse
Kakamwa kakang'ono kopanda milomo
Ndinawonanso usiku wa February uja
Greyhounds ubwana wanga
Currents pa minda.    
 
Thupi langa lolembedwa mphini
Mafunde apamwamba a Gavrinis
Mafunde anzeru adawonekera kwa ine
M'mphepete mwa nyanja ya Morbihan
Pa kukwera kwa mafunde.        
 
Mutu wooneka bwino
Haloed ndi bistouille yopangira ndalama
Ndimakhulupirira kuti kuli Mulungu wosangalala
Diso ndi diso
Pa ndime ya abale a recumbents.        
 
Ndipo amabwera kwa ine
The pruritus chifukwa
Pampando wautali
kuyembekezera padzuwa
akupiza mapiko
Monga timanja tating'ono
Pamthunzi wa mitengo ya phulusa
Pachipata chakumwera
wa nyumbayi
mwana wopanda chilema
Zikope zapadziko lapansi
Theka laukitsidwa
M'chizimezime
Kugwira chenicheni
Wokhuthala ndi wamphamvu
Pansi pa nthawi ya maiko awiri
Mmodzi wosakhwima ndi wofunitsitsa
Winayo amanyadira kuti wapeza makiyi
Mawu dongosolo lofunika    
Kuvala suti ya zochitika
Nthawi zina kukhudzidwa
Koma kunyamula matalala
Pa phulusa la kuiwalika
Kuti malingaliro amayaka
Munthawi za kusungulumwa kwakukulu
Kum'mawa kwa nkhope iliyonse
Kukumbukira thanthwe
Pamwamba pa lighthouse    
Kumbali ina ya kukhalapo.    
 
 
1003

Ubwana wa amuna

Souffrant de l'absence    
Ils se sont posés sur la ligne de crête
Dans le champ des morts
A la rencontre des étoiles.

Tikuwona chiyani kuchokera pamenepo ?
Où la langue épelle les derniers mots
D'un mystère sans fond
Encillant l'envie de vivre.

Ne parle-t-on pas d'effacement
Alors l'axe du monde approche
Au centre de cette quotidienneté
Devant laquelle s'incline le Boiteux.

Il est un jour
A vivre ou à perdre
Où le langage porte en terre sacrée
Le bouquet du printemps.

Un visage
Ça se voit
Des racines
Point
Juste une épaule
Effleurée de la main
A l'orée de l'enceinte
Alors que la voix
Creuse l'air
De nos égarements
Quand semblables
A un lac qui se vide
Les eaux boueuses
Grouillent de vie
Hors d'atteinte
De l'asymptote
Aux alliages reconstituée
Alors que cela se boit
Monsieur
Pour que charitablement
Lever le verre
Soit l'acmé de l'égarement
Produit à petits cris
Aux suçons de l'esprit
Espadouillés
Dans le face à face
Avec les fosses profondes
Retournées
Sous l'ondée énigmatique
De l'enfance des hommes.


1002

Njira ya ma geldings

En bout du chemin    
Le passage des hongres    
A serti les barbelés de crins fins.        
 
Point de repère    
Juste l'odeur de suint    
Imagerie obsidionale des oppositions.        
 
Naguère la roche métamorphique    
De creux et bosses compressée    
Fut soleil retourné.        
 
Navré de n'offrir que des mots    
Nous eûmes la délicatesse de monter à bord    
Par temps de mauvaise mer.        
 
Quand soudain    
Ombre furtive au ras des eaux hurlantes    
L'Homme apparut dans le fractal des origines.        
 
Sequential jerk
Chizungulire chimatilamula
Kukumana ndi abambo.        
 
Usikuuno
Adzakhala ali kumeneko
Osadziwa kopita.        
 
Ndipo ndidzachikumbatira
Mu mphamvu yokoka kwambiri
pakati pa maiko osatha.        
 
Mvula yabwino
Adzaphimba lilime lake.        
 
Zakale m'manja mwanu
Adzatumiza mitundu yake.        
 
Buluu wakumwamba
Adzadya mitambo.        
 
Ndidzawona mbalame yakuda
Kumbuyo kwa dimba.        
 
Il épellera mon prénom    
Jusqu'à ce que le nom vienne.        
 
Kuseka kudzakhalako
Pa kristalo wa milomo.         
 
Pakati pa mabango
Njuchi idzanjenjemera masamba owuma.        
 
Tituluka pachisa
Kudikirira Tetralogy ya Dawn.        
 
Rigoureuse    
Faisant ciller les yeux    
Elle pénétrera le saint des saints    
En grand apparat.        
 
Moi l'enfant de mai issu d'une plaie    
Je retournerai la peau    
Pour inscrire quelques mots de Rimbaud    
 Sur le dos de la cuiller.      
 
1001


 

Crossroad

Wotsekeredwa mu zothandiza
dzithandizeni nokha
Kukana
khalani amphamvu.        
 
Osaweruza
Mpikisano Waubwenzi
Muuzeni
Kugona pambali pako.        
 
Kudzipatula
Silky, nyimbo zopanda mawu
Moult yachitika
Kukweza chophimba.        
 
chizindikiro chaching'ono
Palibe lingaliro
Pa pepala
Kudetsedwa kwa khofi.        
 
Funso lofunika kwambiri
Ndiye chiyambi chathu chimapangidwa
Mu mtima mwawo
Kuwala kudzalowa.        
 
Ndi mawu osisita
Kudzakhala wosungulumwa
Palibe chokhumudwitsa
Kwa wotsatsa wamkulu.        
 
Perekani inu musanafe
Mutu wanu kwa ozunzidwa
Ndipo kuseka kuzunzika kwanu
kukwiriridwa kosatha.
 
khalani pafupi ndi ine
Zifanizo za Khirisimasi
Anthu okhala m'misewu yosangalala
Kuchokera ku Luceram wokongola.        
 
Le Retournement    
Élèvera le corps    
Sur le pavois    
A la vue des assaillants.        
 
kusiya
Wophunzira komanso wamoyo zabwino
Imabwezeranso kusamvana konse
Zosamveka pamphepo yamkuntho.          
 
Yendani kumbuyo
Pa hopscotch ya maso
akazi ndi ana
Zozizira bwino.       
 
Kulibe
Koma kumwetulira
Chopandacho sichidzafufuzidwanso
Kusowa kwa chimango chomaliza.        
 
Miyala imalankhula
Konsati
Kuyenda kumapanga njira yake
Nanga bwanji tsiku lotsatira ?        
 
Kenako mwadzidzidzi
Zonse zikanayambanso   
Kuimba
Nyimbo za othandizira.        
 
sadzakhala
Kuti palibe kukhalapo
nthawi ina
Pakati pa amoyo ndi akufa.        
 
Kusiya nkhani
Ena amafikira nthano
Kufotokoza za kumwamba ndi dziko lapansi
Mu kuwala kwa kubwerera.        
 
Anzeru ndi opanduka
Mudzagunda pa slab ya granite
zizindikiro za kuzindikira
Pamwamba pa chiweruzo.        
 
tiyeni tizipitirira
Koma osanenapo kanthu
Za chiwerewere ichi
Kukhala wosafa.        
 
 
1000
 


 

Seesaw

Seesaw
kutsogolo kumbuyo
Pampando wakugudubuzika wa Agogo
Kutsogolera ku chipata chachisanu
Pansi pa mtengo wasiliva
Ndi Regent Opera
Maitanidwe a chikondi
Kuchita nawo izi
Pa Kusonkhana kwa Afiti
Alongo anga
Kuchokera kuseri kwa phiri la masika
Daffodils ndi narcissus
Kununkhira mpweya
Kuchokera ku mtsinje wandalama.        
 
Clopin chowawa
Pamwamba pa Pont des Arts
Ndinazindikira kuguba kwa nyenyezi
Kuloza chala
Kukumbatirana kopanda pake
M'mawa
Mu mzimu chilolezo
Ndi Poseidon
Kuchokera ku beseni kupita kumabwato
marshmallow pakamwa
Kuseka
Pamaso pa mipando yachitsulo
kuvina carmagnole
Ndi zidole
Kuchokera ku Alice's Castle.        
 
Nous nous sommes mis d'accord    
Pour grimper au faîte des maisons    
En conclusion sage    
Des cœurs cherchant cœurs    
Appliques de bronze posées    
Sur cette double vie    
A bâtir en liberté     
Les choses si particulières    
Que sont le chant de pierres    
Au passage du "adalitsidwe"    
fanizo la august
Mofulumira m'chikhumbo chake
Kuzindikira muyaya
M'mapangidwe a maluwa.        
 
( ntchito ndi Manon Vichy )
999

Kuwomba sikumasewera

Etre capable    
De souffler    
Entre les omoplates    
Le son d'une guitare    
Aux ailes étendues.        
 
Kutha
kutsegula
Gawo lachiwiri la moyo
Pamalire
Zomwe zimatisintha.         
 
kupsompsona mwana wake
Pomwe kale
Kumizidwa m'maso mwake
zikadawonongeka
Banjali ndi mbadwa zawo.      
 
Se raccrocher    
Aux branches    
De cet arbre mal foutu    
Alors que de fixer le regard sur la poignée    
Jamais la porte ne s'ouvrira.        
 
Silence    
Quand ébranlé par la douleur    
Il faudra rentrer chez soi
Lettre lue     
Pour la métamorphose du papillon.        
 
998

Malo osungira madzi amaperekedwa

Ce matin    
La retenue d'eau s'est offerte  
De nature    
Au cœur de terre    
A faire se lever le printemps    
Dans le glissement de l'air    
Hors de la faille.        
 
Ndiye bwererani
Zokongola ngati tsiku
mwezi maloto
Pansi pa nyenyezi za Têt'Cho
Ku Admiral
Molunjika ngati I
Apulosi amtundu wa prairie.       
  
Fléchissant le genou    
Devant la Croix des amours profonds    
Ils ont tenus    
Offrandes à hauteur de poitrine    
Les récipiendaires de la nouvelle portée    
Emboîtés telles pièces d'une poupée gigogne    
Dans l'enceinte du grand Chêne.        
 
Coule    
Eau de mars    
Hors des vasques principielles    
Allant de degré en degré    
La conscience claire    
Vers cette prodigieuse descente    
De l'autre monde jusqu'à nous.        
 
 
997

La voix de si loin

La voix   
De si loin
D'un tambour
Au son voilé
Parvenant jusqu'à nous
Tel sourire
Ondulant des lèvres
A l'orée de la clairière.

D'un revers de main
Asseoir le trop plein de mystère
Dans un fragment de calcaire
Le couderc proposé
Ardente fontaine
Gardant souvenir d'avoir croisé
En solitude corrélée
L'envol d'un regard.

Répéter les faits
Enfreints d'une patte
Posée brève
Pour que se retirent
Aux détours d'un parcours
Les actes de sagesse
De l'activité humaine marquée
Du cri du dépouillement.

En occurrence
Entre le masque et le visage
Entre caresse et fureur

Quand il s'agit de créer le sens
L'ange se transforme en faiseur de roi
Comme les abat-sons du clocher
Cloches des heures saintes

Sonnant à la volée
Soumises aux offices.

Ne pas voir ça
S'abriter dans le feuillage des frênes
Nous les compagnons de voûtes
Enclins à démêler l'écheveau de chanvre
Du chant de la pierre
En instance des encombrements intérieurs
Pour qu'Être unique
Se changer en Liberté.

Sans excès
A mesure du surgissement de l'inattendu
Calquer l'éloquence des souvenirs
Sur la face opaque de la montagne
Immensément soumise aux humeurs des nuages
Prompts en leur repliement
D'alléger les petits pas de Jeanne
Le soir en descendant du grenier.


S'adonner au jeu secret
De l'ordre et de la lumière
Riante joliesse de la femme respectée
S'excusant de creuser le ciel
D'une musique d'excellence
Sous la crédence des jours meilleurs
Tresses d'ail posées à même les drailles du cœur
En attente d'un brouet vernaculaire.


996

Le “Msewu”

Agulugufe amasiku mu chisangalalo
Kuchokera ku udzu wautali kupita ku wina
Kuyambira gooseberries mpaka maluwa a mabulosi
Manja anakwera mmwamba
Ulendo wa Miyoyo Yowala
Pa chigwa chachikulu
Kuti mphepo imawomba kuchokera ku Planèze
Zokwanira kuti mugwire ntchito
Kumanga malaya ndi matumba a jute
Za kubwera kwa Pierre
Mwana wa Baptist
Yemwe m'njira yowopsa
Adzakwapula dothi panjira    
Wa skid olamulidwa
Panjinga yake yasiliva
ndi "Msewu"    
Molunjika kuchokera ku Manu
Analipira ndi ndalama yake yoyamba
Kupita kumudzi
Yang'anani chitumbuwa cha mkate woyera
Ntchito ya sabata kwa ana
Mosaiwala "Gris" ndi "Job" kuchokera kwa agogo.        
 
995