• 

 J’avais laissé Nadia chez des voisins qui habitaient en haut du lotissement et j’étais arrivé à la clinique juste pour te voir naître. Posé sur la poitrine de ta maman, tu respirais difficilement, le ventre gonflé par une grosse tumeur maligne accrochée à la colonne vertébrale.

Ta vie commençait.

Tu avais trois ou quatre ans. Cela se passait dans l’allée séparant notre bâtiment d’habitation des garages de la rue Nicolas Nicole. Tu avançais en balancier avec tes petits tréteaux de bois à bout de bras. Ton corps était rigidifié par un plâtre qui te recouvrait des pieds au thorax. Tu souriais, toi le grand Bédé comme je t’appelais, et tu m’incitais à reculer encore un peu pour me montrer comme tu marchais bien. Et je te prenais dans les bras et te soulevais.

Tu étais venu nous voir à Marcillat. Nous avions été te chercher à l’aéroport de Clermont-Ferrand en provenance de Marseille. Tu m’avais offert cette sculpture en terre émaillée, une lourde boule avec une noire excavation – incitation à aller fouiller plus avant le profond des choses non dites, et des aspérités pour se défendre d’éventuels prédateurs. levei este obxecto como símbolo do teu sufrimento que conseguiches dalgún xeito e pediume que compartise. Dende entón este balón acompañoume como nexo entre ti e mais eu. tiñas vinte anos.

Bosque de Tronçais no Allier. Deixeino nunha cadeira de brazos nun ancho calexón magnificado por árbores altas. Tiñamos fixo varios centos de metros despois adiantei deixándote só como me suxeras. Volvendo sobre os meus pasos … xa non estabas o ! Chamei durante longos minutos. Non contestaches. Preocupado, Busqueino para verte por fin inmóbil nun pequeno camiño non moi lonxe da. Houbo un longo silencio. Cheiros a humus bailaban por todas partes de EE.UU. O vento dialogaba a través dun manto de sucesivos recendos. Nós están suxeitos da man na cortina de cousas de feltro. Eu sabía entón que estabamos do mesmo lado, irmáns, Un pai e o seu fillo, escoitando e benvido ao que é.

Destes últimos anos volvenme o longo conversas telefónicas que tivemos, ti o meu fillo Sylvain e eu o pai Gaël como me chamaches. Tratábase do que estabas pasando no momento e certos escintileos do pasado que evocabas con gusto. Que ben lembranzas. Aínda escoito a túa voz pesada e arrastrante daquelas longas noites. Il n’y avait jamais de phrases toutes faites. Tu étais en recherche d’expression pour que précisément et clairement le parler dise l’essentiel. Et si parfois certains mots dépassaient ta pensée pour se retrouver en équilibre instable entre la beauté et le non sens par rapport à ce qui précédait, c’était pour la bonne cause, celle de l’innovation par rapport à là où tu en étais, toi l’esthète de ce qui s’advient. Et tu étais comme ça, souvent en avant, toi qui physiquement ne marchait pas. Je me souviens de certains thèmes qui revenaient dans nos conversations tels que ceux de la création, da postura do artista pero tamén a amizade e o amor – amor aos corpos, o amor dos seres. Ti xente querida. Poucas veces te queixabas e sempre era eu quen acurtaba a conversación que podería prolongarse durante horas e horas.

E se marchaches nesta noite de 18 au 19 outubro, é escapar da túa condición física de home sufridor cuxa a saúde só empeoraba, pero tamén é para continuar o teu traballo máis aló de aquí, ti, o buscador do absoluto e da verdade, encargado por unha forza moito máis forte ca ti, unha chamada imperiosa que sentiches. estabas divertido, curioso, interesado nos temas dos que podería falar, temas relativos estética, psicoloxía e espiritualidade. Ás veces tiñas sentido do humor detallado, ás veces praga, ti o dandy encantador que cultivou a boa palabra sabiamente e nunca para facer dano. Ti o amante da vida na desesperación deste corpo que tanto che fixo sufrir, a túa mirada penetrante con ollos de améndoa e o teu sorriso lixeiramente irónico cravoume nas portas dos hórreos albisca a túa alma traballando para a redención dos que son estrañamente normais na súa conformidade non viviron.

De alma en alma estás ao meu lado. Quand tu as été délivré de ta tunique de peau c’était quelques heures après le coup de fil que nous t’avions passé afin que tu sois associé aux obsèques de ton grand’père.

Un dernier mot : “pardon”. Sache que je te demande pardon de ne pas avoir été plus souvent présent.

Au revoir Grand Bédé, o meu fillo, Sylvain .

171

 Mon papa il est mort
 et ne peux retenir mon chagrin.
 Le chapelet des souvenirs ensemble
 s'égrène dans l'insomnie .

 Le petit garçon du grenier
 range ses capsules et ses coureurs du tour de France. 

 O " gargote " des lessives de l'enfance
 n'est plus que vasque rouillée
 " Frugères - mes amours " se fripe dans les brumes
 d'un regard d'automne .

 Un jour nouveau va se lever
 la toile d'araignée parée de perles de rosée.

 Les pas faisant grincer le plancher
 sont le dernier passage de ta présence .

 Nous ne retournerons plus les crêpes
 accompagnés des cris joyeux du petit dernier .

 Le vol des oies sauvages
 ne sera plus attendu comme la première fois.

 O " quatre chevaux " Renault
 ne sera plus coiffée de nos vélos .
 
La trompette se sera tue
 derrière la porte de la chambre  .

 Une page est tournée
 il y a maintenant la vie .

 Faites chauffer le végétal et le minéral dans le four
 pour que s'élèvent les cierges de l'essentiel .

 Passer le gué se mérite
 pour que la vulnérabilité advienne .

 Saisissons le moignon de la mémoire
 et que sans hâte le tiroir se referme .

 Devenons esprit léger et lumineux
 para que as mans unidas sexa .

 Sabio e aberto ao que vén
 sexamos contrabandistas de beleza .

 Ofrecido de forma cadrada ao que é sexamos gorxa 
e a linguaxe dos novos alimentos .

 Cantemos no vento fresco da primavera
 o andante dun alento libre .

 Recibimos co corazón preparado
 as enerxías dun mundo de misterio .

 Cronometrador e paxaro da verdade
 Estou falando contigo .

 Os que seguen, meus fillos ,
 Desenrolemos a nosa bola da vida e camiñemos  .

 Sen medo, o corazón cinguido da ledicia dos xustos
 sexamos a palla e o gran da colleita que vén  .


 170 

• 

O cuarto estaba quente. Unha alfombra cor de ferruxe estaba no chan. Tiñamos quitamos os zapatos. O meu irmán e eu deseñamos esta construción de madeira e espazo. Había varios compartimentos.

Personaxes atoparon rapidamente os seus lugares. Algúns agrupáronse en fratrías e outros en parellas. Atopeime só, non sei por que. A vento leve atravesaba o cuarto. Foi entón cando voei sobre cidades e campañas. Sentado nunha altura contemplei o noso traballo. Estaba todo alí. E levou esta distancia para darse conta de que a miña vida estaba inscrita como con antelación, alí diante de min. Pensei entón o que podería pasarme. Tamén para min poder penetrar e concibir todo isto era necesario Sei a causa. E estaba a buscar, e estaba a buscar, … ata escoitame dicir estas palabras que me parecían sopladas por un espírito misterioso. … El estaba a causarme. … Expresouse de xeito tan sinxelo e así obvio que me tomei tempo para anotar estas poucas frases.

Coida dos nosos pais

ter compaixón

apoiarse mutuamente

para gozar da vida

para ser feliz, agradable, feliz

ser espontáneo e natural no amor

para ser separado, o máis posible, relacións e bens

ser xeneroso

ter unha conduta ética

tomar a acción correcta

coidar uns dos outros

xestiona as túas emocións

percibir constantemente os estados da nosa mente

e cando o pensamento sobe

envía esta mensaxe aos nosos fillos .

169

• 

L’éducation des adultes .

Vivre dans le présent .

Apprivoiser la mort .

Regarder d’en haut .

Etre créateur de cultures .

Vivre en conscience le processus de connaissance : perception – sensation – pensée (image, idée) – attachement – reproduction ;  aboutissant au plaisir ou à la frustration donc à la souffrance, d’où la nécessité d’un travail sur la souffrance .

Exercer la “vision pénétrante”, perception instantanée de ce qui est .

Se situer dans la joie d’être au monde, dans la ” dialogique ” entre les savoirs pluriels et la connaissance expérientielle de soi, une dialogique sans fin, sans prévoir le but et les aléas .

Contrer le repli sur soi .

Etre dans un juste rapport au cosmos .

Etre citoyen du monde .

Etre sage, régler sa manière de penser, para ser de servizo aos demais, ser parte de mundo .

Mira o mundo coma se o vise por primeira vez .

estar nun actitude de non saber .

Saiba que o a filosofía dá paso á actividade de filosofar .

botar unha ollada lúcido sobre a natureza do pensamento .

dar a luz noutros o ” pensa por ti mesmo ” .

estar no diálogo e o axuste creativo ao outro .

ser o repositorio de toda a reflexión que se fixo no pasado .

Ser consciente, coherente e racional .

ser humilde antes do que se di ou escribe .

En fronte de linguaxe preguntándose o que significa, o que debe dicir e o que pode dicir .

ser tolerante e defender a liberdade de pensamento .

Penetra no sentimento oceánico comportándose como René Char para quen : ” A cada colapso das probas o poeta responde cunha salva de futuro ” .

168

• 

 Je ne sais qui m'a mis au monde
 ni ce qu'est ce monde
 ni qui je suis .

 Je vois ces années-lumière qui m'entourent
 et me trouve coit
 en un point de cette immensité
 sans savoir pourquoi je me trouve ici plutôt qu'ailleurs .

 Je ne sais pourquoi ce peu de temps qui m'est donné de vivre
 se trouve ici à mes pieds
 enchâssé de toute éternité
 dans ce qui m'a précédé
 et dans ce qui me suivra .

 Je ne vois qu'infinités
 de toutes parts
 comme poussière virevoltante dans le rai de soleil
 comme forme effacée par la forme qui suit .

 Ce que je sais
 c'est que je dois mourir
 mais ce que j'ignore
 est cette mort même que je ne saurais éviter
 et qui me convoque à la vie
 tel l'enfant prodigue
 dans les bras du père
 dans ce monde de mystère
 où l'anfractuosité des promesses
 nous convoque à être ce que nous avons toujours été
 dans la chambre nuptiale des commencements
 l'ombre de ton ombre
 ma destinée .


 167 

• 

O ser humano é ternario. El é corpo, psique e espírito.

O corpo, isto é o que vemos de nós, É feble e perecedoiro.

O psíquico é o nivel intermedio. El é o movemento, emocional e mental. É fluctuante. Non podemos construír sobre el. O psicolóxico aclara as cousas. Elimina obstáculos e pode poñer a disposición de elementos de autocoñecemento pero non para o noso espertar, a ese estado de benestar e unificación co que é, no último realización no misterio insondable do que nos move no fondo do noso ser, este impulso, isto “viridade” traballando, como o deseños Hildegarda de Bingen.

O espírito ou vangarda da alma, ou o corazón, é o que está próximo e comunica cos mundos superiores. A mente recoñece que é indestructible. El é enorme, brillante e alegre.

O ser humano é como unha lámpada de aceite incluíndo o corpo da lámpada, o aceite e a mecha serían os seus tres pisos. o corpo sería o obxecto de terracota da lámpada, o fráxil recipiente e necesario sen o cal non comezaría o proceso de autocrecemento. O psíquico ou psicolóxico sería o aceite, metáfora do movemento, da emocións, riqueza e beleza do ser, do que nutre. a mecha sería o espírito, o mesmo lugar que pode acenderse co lume divino.

Todos estes compoñentes forman o ser humano buscar a harmonía con porén unha xerarquía entre eles, a mecha espiritual sendo o cumio da nosa procura.

A mente é este lugar estendido ata o infinito, esta luz, esa alegría que domina as inclemencias do tempo da existencia e todo as dores do ser para dirixilo cara á súa realización.

166

( Texto libremente inspirado por Jacqueline Kelen )