Zolemba zonse ndi Gael GERARD

les écus flamboyants

 Parés de leurs écus flamboyants
les chevaliers d'Elianthe débarquèrent
de vapeurs de couleurs d'essences parfumées
le souffle puissant
l'amble souple
captant de leurs sabots
l'énergie des choses recouvertes .

Point de cliquetis d'armes
point de visages farouches
point d'accoutrement médiéval .

Juste un coup de vent léger
gonflant le voile de tulle
à l'entrée capitulaire .

Se sont enquis de qui étaient là
de l'ordre des cérémonies
du tréfonds des choses secrètes
de la brume légère des regards
de la demande des oubliés de la vie .

Les destriers se cabrèrent
devant l'estrade des inter-vivants
enfilés finement
brochette rieuse
voyageurs de passage
nantis de la bénédiction de l'icône grave .

Des fleurs et des mots
des rires et des yeux noirs
l'humaine cohorte des cœurs brisés
s'ébranlait
léger marouflage sur notre terre mère
virevolte des danses à larges robes
la musique faisait et défaisait
l'ordre des choses établies .

Nous entrions dans la nuit de l'âme .


235
( chojambula ndi Elianthe Dautais )

Le dragon de l’âme

 Mascotte des horizons courbes.

 Du songe lumineux de la femme 
 l'astre crible jusqu'à sa quintessence
 l'homme missionné.

 Longue est la voie
 des lutteurs de sable
 le devoir est gerçure
 aux chercheurs de liberté
 nul échange de paroles
 juste le reflet offert
 à ce qui est .

 Jardin de ton visage
 élan de nos cœurs mêlés
 accueil de la source de miel
 entre mon âme consumée 
 et l'ombre du dragon .

 Je fais et défais le dispersé
 pour ce corps à découvert
 mesure du mystère surgi
 lors
 émergence des brumes
 laisser poindre
 la ruse des mots.

 Je cligne de l'œil
 étreinte douce des voiles déchirés
 évocation de l'amour
 haut les cœurs
 des temps à venir.


 231 

kapena 42 y’a la porte de l’industrieux

     Au 42 y'a la porte de l'industrieux .
Ici point de belles lettres ,
rien que de la parabole
au sens du bon Samaritain .

Effondré ,
il gisait sur le pavé ,
passaient les passants de l'oubli ,
disparaissant même
dans les contractions de nos cœurs sans âme
au goutte à goutte
des coups d’œil
jetés en affliction convenue
tel le temps sur une coque vide .

Puis ,
retournement de situation ,
la porte s'ouvrit ,
avec insistance
cette main tendue vers lui ,
l'unique .

Pauvre homme ,
roué de coups ,
il gisait ,
couvert de plaies ,
dévoré par les stigmates de son imperfection ,
faiblesse qu'il ne voulait ni voir ni nommer .

Transpercé ,
humilié ,
dépouillé ,
à fond de cale ,
il fût happé par la fraîcheur d'un baume .

Enfin il obéissait ,
il était libre ,
hors de sa personne ,
hors du tout autre mêlé .

Il revenait vers lui ,
il naissait ,
il accouchait ,
il connaissait .

Se redressant ,
il prit ses hardes ,
s'enquit de là où il devait se rendre ,
le visage en lumière ,
le regard généreux ,
le pas sûr ,
pour offrir aux gens de rencontre ,
le doux sourire ,
de ceux qui savent ,
que derrière le dépassement de soi-même ,
se cache le beau du beau ,
l'ambre des cachalots de l'esprit .


230

Aussi léger qu’une plume

 Aussi léger qu'une plume
un ange passe
en lisière de forêt .

Au creux de l'attente
le pas se fait précis
le souffle court
le vide est là .

Le licol se délie
la bête pointe son mufle .

Une aurore boréale en acmé .

Un vol d'oies sauvages
soulève les nuages .

Le risque se fait pressant
le cœur cogne contre les côtes
une lourde pluie calme nos ardeurs .

Il se pourrait que succède
à l'élan terminal de nos appels
le chant de notre infaillible loyauté.


229

wopepuka ngati nthenga

 Aussi léger qu'une plume
un ange passe
en lisière de forêt .

Au creux de l'attente
le pas se fait précis
le souffle court
le vide est là .

Le licol se délie
la bête pointe son mufle .

Un vol d'oies sauvages
soulève les nuages .

Le risque se fait pressant
le cœur cogne contre les côtes
une lourde pluie calme nos ardeurs .

Il se pourrait que succède
à l'élan terminal de nos appels
le chant de notre infaillible loyauté .


229

khalani mumthunzi wa chomwe chiri

 Kukhala mumthunzi wa chomwe chiri
kukhala wopanda mutu
zofewa abscissa
motsutsana ndi dongosolo lokongola
za kuchuluka kwa curve
danga la mpweya .

Tsegulani chipinda
Lowani mu kusamangika kwa kukhala
zinthu zoimirira
kuchokera pakugwiritsa ntchito mwanzeru
popanda kupereka .

Tisadye mkate wathu woyera
nkhunda zitsikire m’bwalo
pakati pa makoma a konkire
kuthyola zinyenyeswazi za Viennese
kuwoloka nkhawa
foni idakakamira khutu .

Wapakati
dzanja lake pa tsitsi lake
iye amayambitsa
ndiye anakhala pansi
zala
zobisika ndi chitsulo chowongoka cha denga .

mwandikhumudwitsa
kupotoza uku
anakhala pansi
dzanja ku kachisi
thumba pansi pa mpando
osasuntha .

Adzakonza
mbale ndi mitsuko
osaiwala matumba a tiyi
kenako tseka chitseko
madzulo a kasupe opanda phokoso .

Kuti nthunzi imaphimba galasi
zomwe zimabweretsa kutuluka kwa masomphenya
bwana azimitsa nyali
tikhoza ndiye
khalani mumithunzi
chisangalalo chodekha cha tsiku losatha .


228

tambasulani kotala la ola ndikudikirira

      Tambasulani kotala la ola ndikudikirira
kuchokera ku matayala kupita ku bluish fresco
choko utakhazikika milomo yotentha
kusamba
mswachi
kusinthika kwamalingaliro
pa kudumpha kwa Zosadziwika
wonyengererayo amanyansidwa ndi zikhadabo zake
zilonda zapakhoma
kuletsa kosasangalatsa
gwero lazithunzi zazithunzi
Fans of Dreams
ndi dzuwa la masika
pomwe bus yakale yofiyira imandidutsa
mthunzi ndi kuwala
pakati pa galu ndi kalulu wa dashboard
phokoso la magalimoto
kusokoneza manja
makolo kuwoloka msewu
ana awo m'manja
mkazi amakankha pram
mawu omveka kuseri kwa mazenera otsekedwa
tendonitis iyi m'munsi mwa khosi
zimandikakamiza kuti ndisabwerere m'mbuyo
njinga yamoto yovundikira
awiri akuyenda atagwirana manja
mnyamata pa scooter yake
ndiyeno kukhala chete, masekondi angapo
Apo ayi palibe kanthu
Chizindikiro cha pharmacy chimawalitsa mtanda wake wobiriwira
kamodzi mtanda unali wofiira
khoma lojambulidwa mu trompe l'oeil
ndi linga la tchalitchi
Ndikupita


227

kumwetulira kwa mbale yachitsulo

     Odutsa akudutsa
 gulani chinthucho ,
 pita pakhomo
 kenako kutha
 nthawi yanthawi yophukira ;
 ~ kuyesedwa kwa kiyi kuti mutembenuzire .

     Mbama ,
 kuyankha mosasunthika ,
 chabe anasankha khungu ,
 lilime la velvet ,
 Ndifosholo ya carnival kuyandama makonsonati zimene zachitika .

     Chivundikiro cha dzenje
 kukhala ,
 mu phula lake ,
 decation ,
 kukhazikika kwa chisangalalo pankhope ya mwezi wake .

     Osamutsanzira ,
 Osasintha suti yake ya simenti 
 mu chizindikiritso chakumwamba . 

     Khalani cholandirira chisokonezo chake .
 
     Wotsutsa .

     Khalani ndi mwayi wochitira salute mwaulemu .

     Lemekezani kukhala chete kwake ,
 zomwe nthanozo zikunena
 osasankha .

     Dziwani kukhala aulemu .

     khalani nawo mawu a mtendere .

     kukhala wabwino .

     Khalani owala .

     Khalani ndi kumwetulira kokhotakhota 
 kumbuyo kwa Venetian .

     Ndipo ngati sitepe ifulumira ,
 perekani kufunikira kwa thupi lanu lomwe likuganiza .

     Khalani phazi ndi phazi njira yachidule ya moyo .

     Kwerani otsetsereka ,
 kuti muwone bwino paogulitsa ,
 kuphulika ndi kukongola .

     Zitha kukhala kuti miyendo yanu ,
 osadzipatula ku thupi lako ,
 tulukani mumsampha wa malo osintha .

     Divine ananyamuka kuchoka padenga .

     Kukhala mzimu wa chikondi ichi .
  
     Kuti wodutsa amadutsa ,
 mthunzi umayenda ,
 mpweya umasonkhanitsa mphamvu ,
 liwu likuloza njira .

     " Yendani pakati pa kumwamba ndi dziko lapansi "


 226 

uli ndi zaka zingati mwana wanga ?

  Kundiuza kuti mwana wakula bwino
kuti ndi wosatha
Monga achinyamata osatha adziko lapansi .

Kuchokera kudziko lina
Inu munabwera
Ndipo ndikupempha kuti ndikuletseni
Kuchokera ku chimera
Kuchokera nthawi zomwe mphamvu sizisindikizanso .

Munandigwira dzanja
Mosakayikira
Popanda chitsimikizo
Kungofunika kukhala ndi nthawi yanu .

Simunafune thandizo lililonse
Kuti mutsimikizire kuti ndinu ndani
Mtheradi wamtheradi unakupangitsani kukhala ndi moyo .

Ndinali nditaperekeza kale zokayikitsa zanu
Heterodoxy yanu idawoneka kwa ine kukhala yosazimitsa
Popanda kupatsidwa domain
Mutha kuwononga mabungwe .

Mutha kuseka kukalamba kwanga
Zinthu zomwe zinali m'malo simunasamale
Munali kukulitsa kusiyana komwe kulipo
Pakati pa kampani yovomerezeka
Wa munthu wophimbidwa ndi mamendulo
Za munthu mu ndende zobisika za malingaliro
Kugwira ntchito pachiwopsezo chovulazidwa
Kupititsa patsogolo chitetezo chokwanira
Wallpasser wa Stellar Chaos .

Aka sikanali koyamba
Kuti panali kusagwirizana
Zonse zinali za mizu
Za zomwe dongosolo lokhazikitsidwa likulimbitsa
A amene adadutsa mu sieve ya mavuto
oyenera kuyambiranso .

Iwe mwana wanga wophunzira
Zigawo za Mzimu
Mumalemba chizindikiro cha ubale wathu
M'dziko la Fertile Crescent
Mukulemba kusala
Lemba la zakudya zomwe zikubwera
komwe tingakumane .

Inu mumadziwa kuwerenga esoteric cipher
Kuchokera ku moyo watsiku ndi tsiku
Mumadziwa kumasulira kulira kwa ana
Kuchokera pakati pa mabelu a zolankhula za anthu .

mudali wodzikuza
Koma popanda kudzikuza kupeza malo ku ufumu .

Inu mumadziwa kutulutsa mtolo wa ntchentche
Pamwala wa nsembe
Ndipo gwirani lupanga lachiweruzo
Munthu payekha komanso gulu .

Mawu anu anali osavuta
Omangidwa ndi mphamvu iyi
Kuchotsa zolembedwa m'mikhalidwe yake
Kufotokozera mfundo zofunika .

Inu mumadziwa
Ndipo komabe
Wodzichepetsa
Munatiyitanira kundende
Pa dziko ili pakati pa mabwinja
Komwe mungasonkhanitse humus wakale wa ma crypts omwe adawonongeka .

Munatola zomwe zinali zabodza
Inu mu thupi
Wofunitsitsa kupeza zilembo
M'mitengo ya kanjedza ya oasis popanda kuvulala .

Munachita manyazi
Ndi maunyolo a zotsimikizika
Toi
Kuwala komaliza kwa mkuntho uyu
Kutengera kutali cholinga cha ulendo wanu
Chizindikiro Choyambira
Kusindikiza pa pediment ya akachisi
kulolerana .

Tsogolo langa
Mwana wanga
Ma congruence
mwana wanga wamuyaya
Inu munabwera
Ndi kukugwirani inu
mu kupanduka
Kundiuza
wamba
Kuyambira nthawi ya laminated iyi
Ndi ululu waukulu .

Mphamvu zanga
Ndine wachisoni
wokhoza kusonkhanitsa
Kumwazika kwa nsanza zathu
Pa mtima wa kuzindikira .

Mumakonzanso chinsinsi cha olenga
Kukhazikika kwanu ndi lamulo lowononga
Kukhala moyo wonse .

iwe mlatho
Inu khomo
inu njira
Inu kufunikira
Mumadziwa kupeza njira
Kutsika pothyola ndi kulowa
Mtumiki Wosamveka
Ndipo khalani pakati pa achibale okayikitsawa
Msinkhu wanu wonse .


Amagwedeza
Tuluka m'phanga lako
Ndipo bwerani mupotoze mkono wanga
Pamwamba pa dziko lapansi .

Khalani kulakwa kosasinthika .

Kuyendayenda kwa Libertarian .

fulumira
Nsomba yodabwitsa ya usiku wachilimwe .

Khalani odumpha kuchokera mu ngalande
Kumenyedwa ndi muvi wakuthwa

Waledzera kuchokera kumanda .

Ndipo ngati nthawi zina munali mwana-wophunzira
Zinali zongoseka basi
Kutsamira pampendero
moto epiphany
Kuchokera m'madzi akuda kwambiri a kasupe .

Mwana wanga wamadzulo amakhala ndi kuyatsa kandulo
Ndiwe chiwonetsero cha zosawoneka mkati mwa zowoneka
Kupezeka pakati pa mawonekedwe
Mawu olimbikitsa omasuka .

Inu amene anayambitsa labyrinths
Zolemba
The woyera horizontality kulira kwanu mu kugwira
Amadzutsa ndikuyipitsa
Chovuta choyandama
Za moyo wanthawi ino
Kuthawa kung'anima kwa nyukiliya kwa kusokonekera .

Mulibenso malire
Ndinu amtengo wapatali
Tsitsi
Mwadzipatula ku malo anu ovutika
Kulowetsedwa konyezimira mumalingaliro opapatiza .

Ndiwe chifukwa ndi kutengeka
M'makalata oyaka
Zinalembedwa pakhomo la khola
Pakati pa mileme ndi phazi la kalulu
Zakudya zanu zamasamba
amadutsa ma codicils .

Inu ndi mimba yotuluka
Za miyambo imeneyi
Zokongoletsa
Agapes
Komwe kusungunula mkuwa wa zonyezimira zathu .

Mwanyamuka
Inu pambali
Kudina kwa thupi lanu lomwe simunachite
Inu amene munachoka
Komanso
Pang'ono
Amene walephera amapambana
Ndinu pachikho cha ogwidwa ndi mwambo
Kufufuza kachilombo koyambirira
muli pamwamba pa zonse .

Mwafa ndipo munabadwanso
Zopangidwira mozungulira
Kulambalala vutolo
Kupereka pa guwa la zopita .

Ndidzagwiritsa ntchito bwino zokwana zanu
Ndikadadziwa kumwa kwa akasupe odandaula
Monga m'masiku oyambirira
Mnzanga woyendayenda
Wokhazikika wokonda kufunafuna kwathu
Mphepo yanga yam'madzi ndi chowunikira changa .

Mchimwene wanga
Mulungu wanga
kusowa kwanga
Chilonda changa chamuyaya
Mango anga atsopano
Pansi pa mkuyu umene tikuyembekezera
Ndiyamba ndikuyambanso
Za chikondi ndi zowawa
A fourbir
Kuchuluka kwa ubale wachimwemwe
Za kukhalapo konse
E, anzanga! .


225

la poésie en sourdine

 La poésie cabre les mots  
 Elle  
 L'écheveau multicolore  
 Déchiré  par sa propre énigme  
 Elle fleurit et se tait  
 Elle ondule  
 Rouleaux d'écume   
 Elle s'amuse ruse abuse  
 Elle fuse  
 Elle ricoche  
 Elle ricane  
 Elle rit jaune  
 Sans se renier  
 Elle ouvre  
 Elle offre  
 Elle ne saurait se soumettre à l'ordre établi 
 Elle batifole  
 Elle encarte par sa fragilité  
 Le clair-obscur des œillades thuriféraires  
 Son organisation est implacable  
 Elle est liberté  
 Elle repère  
 Elle ponctue  
 Elle s'accroupit devant le tout petit  
 Elle lévite par-delà les convenances  
 Elle ne saurait se satisfaire de la courbure du temps  
 Elle dégringole de l'échelle  
 L'éternité des commencements  
 Elle coiffe d'une mitre papale l'enfant des rues  
 A gorge déployée elle se rit des nuances  
 Elle contient les trolls et les farfadets   
 Elle érige les calvaires d'une caresse de plume  
 Elle incarne à mi-mots  
 Le méli-mélo quotidien  
 Elle est flamme jaillie du froissement du crépon  
 Elle est silence  
 Et puis  
 Kukhala  
 Patatras  
 Elle est fourmi  
 A rendre besogneuse la réalité  
 Elle est cigale  
 Par son aptitude à s'émerveiller  
 Du soucis du lendemain  
 Par grand vent  
 Les cheveux déliés  
 Elle est piste sableuse en bord de mer  
 Sur un vélo bringuebalant  
 Elle se construit le long du chemin  
 En errance d'être  
 Elle 
 L'herbe folle des no man's land 
 L'acclamée du bourgeon au printemps  
 En bord de route  
 Elle accueille les déchets  
 Elle recycle les plastiques  
 Du brame guttural de ses tuyaux   
 Elle orgue le cervidé aux bois du Roy  
 Elle est musique  
 Et si la nuit la surprend  
 Elle devient vers luisant dans la coquille d’œuf   
 Elle aboutit aux points de suspension de fin de vie   
 Elle fluidifie le grumeau des regrets  
 Elle 
 Qui de fleurs vêtue  
 Encombrait les greniers de ses émotions  
 Devient sourire  
 Dans la lumière d'un jour ultime  
 Elle craque et rebondit  
 A la fois regard et vécu  
 Perchée sur l'arbre maître  
 A guetter les traces de vie  
 Sous la mousse  
 Elle est écureuil   
 Vive et contemplative  
 Devant l'écueil des amandes sèches  
 Elle est passage obligé  
 De l'avant de l'après  
 Hors des ombrages sécuritaires  
 Exposée à l'ivresse caniculaire  
 Des cavalcades visionnaires  
 Elle est neige au soleil  
 Envergure brune aux ailes de géant  
 Elle raye d'un cri inouï  
 Le cristal infernal  
 Des mélopées hors d'âge  
 Elle modèle  
 De ses caresses arbustives  
 Les traits du visage de l'aïeule  
 Elle lève le rideau de sève  
 Par dessus les brumes matinales.
  
 Il est des rencontres  
 Sous le varech apporté par la marée  
 Où le fumet des décompositions prospère  
 Du germe au renouveau  
 La clameur de la foule vers la solitude  
 Et la chose dernière vers le mystère.
  
 Elle fût et sera  
 Ma femme reconnue  
 Mon chantre des nuits évaporées  
 Ma distance  
 Mon manquement  
 D'entre le trépied des dieux  
 A creuser le déraison   
 En sourdine d'âme  
 Alors déposée  
 Crûe sous l'ombre d'un soleil exsangue  
 Mon front ceint des dernières sueurs.
  
 Palme sera la poésie du retour à l'esprit  
 De mes doigts gourds  
 J'écarterais la terre  
 Un insecte montera sur l'ongle  
 Agile et inquiet .  

 Ce sera le matin .  


 224