Zolemba zonse ndi Gael GERARD

sitepe ndi sitepe kuchokera paulendo kupita ku ulendo

 Pang'onopang'ono,   
kuchokera ulendo kupita ku ulendo,
mu bwalo la circus
que le sable encense
mphekesera zimakweza makatani awonetsero.

khomo lokongola,
phokoso barnum,
fumbi lokwezeka
za ulendo wa nyama,
zofuna za moyo
anakwezedwa pamwamba pa nsonga za akachisi
kuthyola,
kupanga zomveka
ndi kusintha.

Za magazi ndi mitundu,
kulira koopsa kwa Erinyes
zawononga malo a ubwana,
milomo yadothi ya akasupe
apanga njira
ndi mphuno za simenti,
mwala wachitetezo wang'ambika,
mipanda yadulidwa,
maenje odzaza,
nkhandwe yasiliva
sadzapezanso pakati,
mphepo yoipa imawomba nthimbi za dziko
ku malo owuma miyala,
mtengo wakale wa phulusa umanong'oneza zomaliza.
Usiku ukukulira,
moyo njiwa
kupitirira
kuphwanya chikhalidwe cha anthu,
mabodza a anthu ambiri
sinthani nyimbo ya alakatuli,
mayendedwe ankhondo injini
tsatirani nsapato zachitsulo zaubweya,
thambo likuchita mdima,
ngakhale mitengo yosemedwa ndi mphepo ya kumadzulo
kugona pansi mu namondwe.

Mpweya ndi woipa,
pa khoma lolira
mapepala a moyo
chokhwinyata ndi kukakamizidwa
pa mfundo za miyala
yokutidwa ndi ndere
kukhala nyama yopuma
wa tzimtzum mwachisawawa.

manja owonda,
m'matumba kuti mufanane
Kuyiwala zikande,
kuponya maso
tsitsani zikhalidwe za mzimu,
kirimu wowawasa
zodzoladzola za clown kumwetulira
kuyendayenda kwathu kotsiriza.

Mkwiyo umatenga malo
usiku,
mu chete,
zopangidwa zonyansa ndi zida zankhondo
ndewu ndi udani,
dappled ndi kukweza
zokolola zatsopano,
kukhala wothandizana naye mofunitsitsa
za kubadwanso kwatsopano.

Pali zitsamba zovomerezeka
kuposa masika,
zitsamba za Collegiate
wa kupsopsonana kwa okondana
omwazikana
kufunafuna chisokonezo chachikulu,
chidutswa cha mkate
pansi pa thumba,
madzi mu ciborium of alterities.

Tidzakweza Phokoso la ma ricochets,
miyala yoponyedwa pamtsinje,
zofikirika kwa ofunafuna chitetezo,
akutuluka mu ukapolo wathu.


332

sitepe ndi sitepe kuchokera paulendo kupita ku ulendo – 1

   Pang'onopang'ono,   
 kuchokera ulendo kupita ku ulendo,   
 mu bwalo la circus   
 kuti mchenga insulates    
 mphekesera zimakweza makatani awonetsero. 
    
 khomo lokongola,   
 phokoso barnum,   
 fumbi lokwezeka   
 za ulendo wa nyama,   
 zofuna za moyo   
 anakwezedwa pamwamba pa nsonga za akachisi   
 kuthyola,   
 kupanga zomveka   
 ndi kusintha.     

 Za magazi ndi mitundu,   
 kulira koopsa kwa Erinyes   
 zawononga malo a ubwana,   
 milomo yadothi ya akasupe    
 apanga njira   
 ndi mphuno za simenti,   
 mwala wachitetezo wang'ambika,   
 mipanda yadulidwa,   
 maenje odzaza,   
 nkhandwe yasiliva   
 sadzapezanso pakati,   
 mphepo yoipa imawomba nthimbi za dziko   
 ku malo owuma miyala,   
 mtengo wakale wa phulusa umanong'oneza zomaliza.     

 Usiku ukukulira,   
 moyo njiwa   
 kupitirira   
 kuphwanya chikhalidwe cha anthu,   
 mabodza a anthu ambiri   
 sinthani nyimbo ya alakatuli,   
 mayendedwe ankhondo injini   
 tsatirani nsapato zachitsulo zaubweya,   
 thambo likuchita mdima,   
 ngakhale mitengo yosemedwa ndi mphepo ya kumadzulo   
 kugona pansi mu namondwe.    
 
 Mpweya ndi woipa,   
 pa khoma lolira   
 mapepala a moyo   
 chokhwinyata ndi kukakamizidwa   
 pa mfundo za miyala   
 yokutidwa ndi ndere   
 kukhala nyama yopuma   
 wa tzimtzum mwachisawawa. 
     
 manja owonda,   
 m'matumba kuti mufanane   
 Kuyiwala zikande,   
 kuponya maso   
 tsitsani zikhalidwe za mzimu,   
 kirimu wowawasa   
 zodzoladzola za clown kumwetulira 
 kuyendayenda kwathu kotsiriza.   
  
 Mkwiyo umatenga malo   
 usiku,   
 mu chete,   
 zopangidwa zonyansa ndi zida zankhondo   
 ndewu ndi udani,   
 dappled ndi kukweza   
 zokolola zatsopano,      
 kukhala wothandizana naye mofunitsitsa   
 za kubadwanso kwatsopano.  
    
 Pali zitsamba zovomerezeka   
 kuposa masika,   
 zitsamba za Collegiate    
 wa kupsopsonana kwa okondana    
 omwazikana    
 kufunafuna chisokonezo chachikulu,   
 chidutswa cha mkate   
 pansi pa thumba,  
 madzi mu ciborium of alterities.  
   
 Tidzakweza Phokoso la ma ricochets,    
 miyala yoponyedwa pamtsinje,   
 zofikirika kwa ofunafuna chitetezo,   
 akutuluka mu ukapolo wathu.  

   
332

4 maluwa kukumbukira

   kukumbukira mu apnea   
maluwa anayi pawindo
msungwana wamng'ono pa zinayi zonse
kuyandama
a dzuwa losweka
ndi mchimwene wanga, mnzanga, mwana wanga, mnzanga
abwenzi
M’bandakucha mtengo wa amondi wophuka
pamene msomali
kumenya ndi chingwe chakuthwa
kudutsa kwachilimwe
kudzutsidwa kwa nsanja
pa chigwa chokonzedwa
wanzeru kutsogolo
pamwamba pa nkhalango
diso la mtumiki
popanda kutera
maganizo
pitani mobweza
mzinda wa Cathedral uwu
kuphulitsa dengu la heritage wicker
kuchuluka
pa pepala la zoyambira
mu njira ya kukhala
zolendewera zagalasi
kumapeto kwa miyendo yopyapyala
pamene mukupita
fumbi lagolide
manja kufufuta
ndodo ya zofunikira
mawu othawa
a khungu lophulika
kukaikira zikumbutso
wopanda njala
m’dziko lamdimali
kumene akazi, amuna ndi ana pambuyo pa mphesa
zofukiza momveka bwino
wodzaza ndi maluwa ofota
tsitsi lophwanyika
ku chipongwe cha zisoti zosongoka
kuthyola zipsera za matupi owukitsidwa
pamasewera othamangitsidwa mwadzidzidzi
ngolo ndi mitolo kuti zigwirizane
msungwana wanga wamng'ono
ndidzayatsa moto
kenanso
ndikuuzeni nkhani yogona
siliva zojambulazo
kuikidwa pawindo lawindo
kuyandama
pa nyanja ya zikumbutso
mwambo wachibwenzi
pobowo poyera
zitseko za chikondi
kukankha ndi manja achikondi
kutali ndi gombe
mthunzi wa chiwombankhanga chachikulu.


331

Sylvain Gerard . ntchito 6 – faun ndi mpando wawung'ono

   Ndege  
mnyamata amene ali ndi ndudu
mu imbroglio iyi ya masitepe
popanda sitepe kuwonekera
posinthanitsa ndi mpando wawung'ono
khala pansi anthu ati
ndi zala zake zazitali
kutaya chipongwe
mochepa
Trojan horse
kuswa ndi kulowa
kuchipinda cha vincent
pansi paziyembekezo
mphaka amalumphira patebulo
kukumbatira khosi la mwanayo
kusiya ndi kuyang'ana kwa terminal
masewera a chikwi ndi chimodzi mayesero
kuswa usiku uvuni
anakweza kunjenjemera
gudumu lopalasa lowonjezera
m'mawa ozizira
komabe cauterized
zokopa za malingaliro awa
ndi kupuma movutikira
kusiya
pa doko
popanda sitima kuwononga mpweya
kutsata kwake kwa invertebrates
kudzikundikira zinyalala kuyaka
pakuti pang'ono
onjezerani kupindika kwamphamvu kwa faun
pamaso pa namwali woyimba.

Kuseri kwa zenera
mitengo yozizira
anapewa kusankha pomwepo
mawu achikondi akale.


330

sylvain gerard . ntchito 5 – mwana wotayika wa caravanserai

 Pamphepete mwa loto   
bambo
tambasula dzanja lako
amayi
manja kumbuyo
galu
kutseka njira
mwanayo
zobisika.

Chapatali chigayo cha Dutch
pansi woyamba
zipinda zili zotseguka
mizati imathandizira zipilala
choyera chamkaka chimakwirira makoma
kavalo wakonzeka.

Chimodzi !
monte
kufufuta amachitira
ndi manja
musazengereze imfa
kukhala mphepo m'bandakucha kozizira
kukhala kuwala kwa malo anu
moyo wovuta
vermilion ndi spasm
kukhala kumwamba mu ulemerero
mwana wanga
diamondi yanga yamakono
pa ngodya ya milomo
kumwetulira
basi nthawi ya cavalcade
basi kukangana ndi Wamuyaya.

mphezi
inu mukudziwa njira
pang'onopang'ono
Kupatula zoletsa
malingaliro a mithunzi.

Khalani
ataundana pa kalvare wa okwatirana
chandamale cha choonadi
chidutswa cha velvet ichi
pomwe mungagoneke mutu wanu
diso ndi diso
asanagwe misozi.


317

Mtengo wa phulusa uyenera kubzalidwa

 anayenda   
 Sur le chemin entre les blés   
 Piquetés de coquelicots, blueberries ndi daisies   
 Houppes céréalières  
 Que le vent peignait,    
 D'amples ondulations,    
 Vagues d'un océan bruissant
 Exhaussant le vert tendre des épis.   

 Panali mphatso ya kudzikonda   
 L'abandon à la nature   
 La vie dans son mystère   
 En sa sainte coquille   
 Au gré du sourire d'un soleil   
 Clignant des nuages   
 À mesure de son avancée.   

 Apo panali nangula   
 De la maison de pierres noires  
 Vaisseau familial arrimé 
 En bout d'horizon   
 Derrière la ruine des Matillou.
  
 panali kutentha   
 Du grand'père   
 Des parents   
 Des enfants    
 Tissant    
 Les paroles de sieste   
 Entre journal et tricot.   
      
 " Il faudrait planter un frêne pour avoir de l'ombre. "  

 Izo zinachitidwa.   


329

Les cinq plumes de l’ange

 En descendant l'escalier  
 traces blanches sur la vitre   
 nuitamment posées en adresse.  
    
 Exclue de l'infini   
 à contre-espace   
 de vaines formes de rencontre   
 me font   
 froideur extrême   
 les petits cailloux de l'humilité   
 rangés dans la boîte aux secrets. 
     
 Abandonnée   
 en bord de route   
 par temps de pluie   
 les cheveux épars   
 me font plumes d'ange   
 au travers du portique   
 de l'attente sans fin.    
  
 Rassembler mes oripeaux   
 vêture divine   
 pour cacher ces blessures   
 je suis rabrouée   
 refoulée, pixelisée  
 hors de l'eau transparente   
 mon unique miroir. 
     
 J'avais pourtant bien fait   
 de belles noces étaient promises   
 mon père ramasserait les champignons   
 ma mère irait faire le tour de l'église   
 mes sœurs de guêpières vêtues   
 seraient le charme et la guérison   
 sur notre char carnavalesque.   
   
 Puis tomba le verdict   
 éclatées contre la vitre   
 les cinq plumes de l'ange en reflet   
 marquant l'absorption par le néant   
 ne restaient que le fond des casseroles   
 à récurer pour le mets attendu   
 d'une l'enfance retrouvée.  

     ( chithunzi ndi Caroline Nivelon ) 
 
327

visage regard

   Visage regard   
appel à celui qui viendra de la mer
élever le chapiteau des connaissances ourdies,
à celui qui brisant le miroir
permettra de remettre
à leurs places
les musiques anciennes,
les accords frileux
de l'ombre et de la lumière,
de l'aube au couchant,
à pieds nus sur le sable mouillé,
mon âme si tôt venue,
déjà partie,
arabesque dorée,
je tends la main au vent des attentes,
mon petit homme,
douce fleur des prairies de l'enfance.



328

en forêt de belle lumière

   Escarde lâche   
fichée en la serrure
au vestibule des attentes
balayer les pensées
sans permissivité.

De longs filaments
descendant de la ramure
pendent ultime verbiage
les falbalas de l'outrance
en régurgitation des moments de l'enfance.

Sabir époumoné
contre la paroi des châteaux de Thérèse
les cris et bosses sont rassemblés
au grand bûcher
des vaines suppliques.

De mille manières
l'habit cérémonial
enfle devant la tempête
bulles si tôt éclatées
pour une protection désuète.

De givre point
juste le roman des choses secrètes
par devant les yeux brûlés au papier d'Arménie
où ceindre de lumière
la nudité tard venue
cet effort à partager le nécessaire
ce moment de doute
en creux de déshérence
ce voyage incarné de l'écriture dernière.


326

Vaguelettes proprettes

 Vaguelettes proprettes  
 menuet sur le tapis des songes  
 l'organiste plombe ses notes  
 levée de poussière  
 accumulation dentellière  
 effraction par le milieu  
 du céans de ces lieux  
 offre cliquetante  
 d'un moment de doute  
 assis sur le banc de pierre  
 en retrait du bras de mer.  

 J'hésite et je prie  
 que d'hybride manière  
 nous conjuguions  
 l'emploi des mots  
 avec le temps qui passe  
 éraflure tendre  
 offerte en dérision  
 à l'expérience bouleversante  
 du plein et du délié  
 entre chair et mousse.  


325