Kategorie Argiewe: Jaar 2021

My benadering

Gaël Jean-Claude GERARD was 'n professor in Geskiedenis en Geografie, voormalige, Gestaltterapeut en fotograaf.

Hy is ook 'n digter en het as sodanig 'n woordverwerker geword, in teerheid, in vryheid en op soek na waarheid. Die poëtiese gebaar kan slegs op 'n pad van alleenheid bedink word, vereiste ten opsigte van vorm, van krag in die sin om jouself te oortref, ligtheid in benadering, nederigheid in postuur en volharding in inspanning.

Die digter is nie daar om sy ego te bevredig of om te smul aan een of ander konvensionele vorm nie. Hy is 'n revolusionêr in soverre hy die orde en nakoming van die gewoontes van sy tyd wegvee.. Hy is 'n tradisionalis in die respek wat hy toon vir die ouderlinge wat die spore van avontuur laat loop het., het die hoogvlieënde oefeninge van nuwe risiko-neming uitgevoer, die tonnels van innerlike skadu gegrawe en die brûe van rowwe ontmoeting met ander geloods deur met krag en vasberadenheid die valleie van gemak oor te steek.

Die digter is lief vir die lewe. Vreugde en hartseer is die brood en wyn van sy gebruiklike oortredings. Hy is aan niemand aanspreeklik nie. Dit maak nie saak of ons agter hom lag nie, hy dra die masker van die akteurs van die antieke teater alleen wat gemagtig is om met die gode te gesels.

En as die honde soms losgelaat word, dat sy woord hom oortref, hy laat haar wegglip na onbekende en wilde lande om dan te probeer saamstel met die ins en outs van hierdie versoenende dwaal wat o so nodig is vir die doel om haar hartseer te suiwer en die hindernisse van vergetelheid waarheen sy gesleep word te versag, krag en intuïsie.

Sy aandag lei hom na kante, onvoorsiene dinge, tussentekens, analogieë, wedstryde. Die digter kan net 'n nuwe argonaut wees, 'n vakman van die hart vir wie alles nog nie gesê is nie.

Ses mots sont de braise quand il fait froid et de glace lorsque le temps est à l’orage. Ses mots le prennent à revers, palpitent, giclent, glissent, hurlent, geignent et clament sa foi en l’humaine condition pour ensuite s’adoucir devant la tenue des “Mystères”, des offices et liturgies qui font se pâmer de douleur et d’aise les reposants de la langue vermeille, langue des druides, langue de Dieu, langue inouïe et imaginale des questeurs d’absolu.

Le mots n’ont pas de sens s’ils ne sont pas vécus intimement, s’ils ne sont pas pesés à l’aune de ses douleurs, in die lig van die ewige kinderjare.

Sa vision est millimétrique et apocalyptique. Le temps et l’espace, bien présents au demeurant dans son existence quotidienne, sont intégrés dans son tempérament globalisant. Tout est là, à portée de perception, à portée de plume et l’agencement des éléments qui le bombarde par temps de chute de météorites devient à froid affaire d’acceptation, de discrimination, d’effacement et de rangement bien plus que de hasard. D’ailleurs pour lui, le hasard n’existe pas et ce qu’on appelle rencontre fortuite, coïncidence, paradoxe, synchronicité sont des traces mnésiques affluentes du passé et promesses d’un avenir imaginé marquées de la vision, du sceau de la réalité.

Les sons et les couleurs, les rythmes, les musiques et le sens même des mots sont le tutu des danseuses de l’Opéra du temps d’Edouard Degas. L’arc-en-ciel des impressions mijote en de multiples possibilités que l’avidité de l’expression ne sert pas. Le poète attend, il patiente assis sur son céans guettant l’ouverture d’une fenêtre de lumière dans le nuage de poussières qui l’aveugle, qui l’encombre, le complaît et par lequel il respire. Alors il jaillit, il naît, il voit.

Le poète n’a pas de pierre où reposer sa tête. Les étoiles lui tiennent lieu de bougies de Noël. Son engagement est ailleurs. Son sommeil est plongée en apnée. Et quant l’aube point, elle n’a pas toujours les doigts de rose. Les remugles sont là et l’enfant qui naît alors est marqué par le trait de la souffrance. Il est alors possédé par le désir inexpugnable de connaissances et l’obligation de clamer ses rencontres en beauté – mandorles de son onde porteuse – haut et fort à la face du monde des humains tout autant que dans le désert ou dans l’absolu. L’enfant-poète se laisse sculpter par ce qu’il n’est pas encore et son entendement ne peut être qu’une expérience poétique et métaphysique.

Son père, sa mère, ses fils et filles sont le jeu d’une filiation que la coupe levée haute sur le parvis du temple honore aux quatre vents de son destin l’appel de la nuit, du jour, de l’amour et de sa finitude.

Daar is geen toekoms behalwe die pelgrimswandeling van die siel op die Melkweg nie.

S’il se souvient, ce n’est que pour se marier avec le temps qui passe, avec l’oiseau sur l’arbre, le sourire d’un autre homme, d’une autre femme, d’un enfant, avec le tonnerre qui gronde et la pluie qui le nourrit. Un temps pour chaque chose. Il est le temps qui passe. Il est l’oiseau sur la branche, il est le tonnerre et la pluie. La contemplation des saisons qui tournent autour de lui le réjouit. Couple fécond que forme le poète, ce prophète-enfant-artisan, en contact avec son environnement.

Dan kan stilte bedaar, 'n stilte gemaak van die uitvee van die werk. ’n Stilte diep in ons heelal wat sy gang voortsit, onverbiddelik.

Net hier, sur le site ” regardauvergne – la présence à ce qui s’advient “, des textes et des photos sont associés.

Les textes ont des saveurs variées. Certains sont des synthèses et réflexions sur des sujets actuels et les perspectives de recherche qui animent notre monde d’aujourd’hui. D’autres sont plus personnels et traitent de mes tentatives pour faire sens dans mes relations. Et surtout la plupart d’entre eux proviennent de ce qui s’advient en résonance poétique dans l’ici et maintenant où je suis. Au travers de ces derniers il y a jaillissement de la présence sous une forme multiréférencée et même ébouriffée qu’une certaine conformité de clarté et de rigueur dans l’expression phrasée ne saurait que partiellement convenir. Un voile subsistera toujours. Un voile que la lenteur nécessaire au dévoilement purifie de toute baguenaude.

Les photos proviennent d’un panel constitué antérieurement dans l’errance joyeuse du marcheur, animé par le soucis d’observer, de Voir, voel, d’entrer en résonance et de servir l’objet photographique dans un cadre fait de structure, de matières, de lumières, de principes géométriques et d’émotion aux fins de circonvenir le bâillon des mots dont nous sommes trop souvent les récipiendaires. Les photos imposent silence.

L’association d’une photo particulière à un texte précis est mystérieuse. Elle ne relève pas de l’illustration même si parfois une certaine redondance peut surgir, avec finasserie et humour. La photo et le texte se rencontrent et de leur contact peut surgir une troisième dimension, 'n derde ingesluit, une nature autre qui nous convoque à un rebond de la réflexion. Dit is deur hierdie tussen-in, in hierdie maagdelike ruimte van vertrapping waar om die koms van 'n oorhaastige betekenis uit te stel wat die begrip kan verstewig , que nous ouvrons notre cœur et permettons la rencontre avec le cœur de l’autre. Une bouffée d’air nous donne alors le courage d’avoir envie de vivre davantage et de nous projeter dans l’émerveillement.

Rassemblons-nous, soyons les officiants de la beauté. Il se pourrait que le maçon que nous sommes ait besoin de chaque pierre pour construire cette présence à nulle autre pareille : l’amour, l’amour doudou, comme celui qui prend soin de l’autre et celui qui construit l’avenir.

Die groot sendeling trane

 
 
 Met hul kaal arms    
 vroue het die wêreld omsingel    
 om hard en duidelik te verkondig    
 die burleske van situasies.        
  
 Sleg vir hulle    
 want Guignol gevolg deur sy trawante    
 hulle begin jaag    
 in die groot saal van besorgdheid.        
  
 Moes hulle gesien het    
 daardie graf here van die skuurplaas    
 om hulleself uitmekaar te skeur sonder dat hulle duisternis ly     
 onder die vergulding van die Sportpaleis.        
  
 Teen die tempo van aanvalle    
 verlede en toekoms    
 wat sal ons sê oor boodskappe    
 het bestuursbeginsels die bloedrooi gebaar gemaak.        
  
 Sal jy weet hoe om uit die agterwater te onttrek    
 vroue se liggaam    
 terwyl dit op die sinkdakke vrot    
 die oorskot van hul kinders.        
  
 Vuil en grys van ongesê    
 hulle het hul mane begin tel    
 aan die vetterige paal hang    
 vir die Lenterite.        
  
 Vals gestamp met paillette    
 hierdie geestige dames het hul resepte uitgeruil    
 welstand dink oor gribiche sous    
 at vert-galant in die swartwoud.        
  
 In die skuim rondgegooi    
 hul liggame geskuur toe    
 vir die amarant-nagereg    
 einde van seisoen hysbakke.        
  
 Onder die tafels opgekom    
 die turgide orgaan van swashbuckling    
 as die grasieuse muses    
 in skywe begin sny.        
  
 Gesout, peperig en prut tot perfeksie    
 ons het die eer gehad om klaar te maak    
 op die metaalklavier van die Heilige Gees    
 luister na die bestemde hemel.          
  
 Gebuig gesig na onder    
 die rebelle en die hofmakers    
 weet hoe om te knipoog    
 in reënweer.        
  
 In hierdie toestand van absolute opkoms    
 snoei, verfyn, om te suiwer was noodsaaklik    
 groot trane te voer     
 die ongemerkte pyl van die Sending.        
  
 761 

Dit was sonnig

 
 
 Dit was sonnig  
 l'aube écartait ses lèvres d'une fissure initiale   
 je m'étais levé de bonne heure    
 et les sorcières dormaient encore.               
  
 Me mis en habits du dimanche    
 la tête fraîche   
 le corps et les sabots suédois sur le qui-vive    
 avec le projet d'aller y voir.        
  
 Mazette que cela    
 la grande armoire à glace    
 je l'avais ouverte    
 pour en extraire un vieux gilet trop petit.           
  
 Il y avait de la gourmandise       
 mais la partie était trop belle    
 aussi me suis-je rendu    
 à cette rencontre familiale en Quatre ailes bleues.        
  
 Empreint de l'innocence de l'enfant    
 et de la casquette de postier du grand-père    
 la route avait été tournicotante    
 à grands coups de klaxon dans les virages.        
  
 Ce que je voyais   
 c'est moi qui le créais        
 dans son cocon de vieilles images    
 avec point trop de consistance.    
  
 Je me suis arrêté en bord de route    
 à hauteur des bois noirs    
 dans la fraîcheur de l'altitude    
 et là ma sphère de contemplation a vrillé.        
  
 Plus de reconnaissance du passé   
 en capilotades les hardes étaient au fond du coffre    
 nu je vous dis que j'étais nu    
 et ma peau brillait dans le petit matin.        
  
 Quand à savoir où cela me menait    
 ce n'était pas de mise    
 mes cartes routières s'étaient envolées
 et le projet initial aux abonnés absents.        
  
 Le paysage était bien là    
 et c'est moi qui le regardais    
 cet écran là qui provenait bien de quelque part    
 et qui faisait irruption avec une multitude de détails.
  
 Je tournais la tête    
 de quatre vingt dix degrés    
 les bords de route étaient sombres    
 et mon regard-laser perforait l'espace.        
  
 Je le vis    
 le pourquoi du comment de la chose    
 l'insecte poilu au bec noir    
 et tout fût résolu.        
  
 die "Terrestre" était en place
 tout conspirait à ma respiration
 mais comment reconnaître et comprendre
 avec quoi j'étais confondu.



 760
    
        
  
 

Wat Tyd verwerp en buig

 

 Les écrouelles que le temps rejette    
 à la corne de l'Afrique    
 ont l'attrait des recommandations concrètes    
 qu'Arthur engagea.        
  
 Plus d'attelage construit pour l'avenir    
 plus de repli identitaire sur son pré carré    
 il y a cette étrange maison connue    
 rassemblant les êtres en marge des principes.        
  
 Tout tourne dans le maelstrom    
 les noyés ne se ressemblent ni s'assemblent    
 parmi les débris où surnage la barrique    
 pour l'Unique homme de l'Espèce.        
  
 Certains sont aspirés vers le fond    
 d'autres servent de bouée de secours    
 pour que le monde devienne royaume    
 de mal en pis selon la courbure du Temps.        
  
 L'Ecologie est poussée    
 dans les excavations de la tradition romantique    
 l'Ecologie ne tracte plus    
 uit die waansin wat deur die politieke konsert besoek is.        
  
 Ek het ook die ambag van weleer oorgeneem    
 agter Ekologie en sosiale ongeregtigheid    
 om te jongleren tussen die natuur en menslike belange    
 want in die paradys van strydlustigheid is al die wolwe grys.        
  
 Tussen liberalisme en onttrekking    
 Ek het ingebreek    
 en die voorste linie geskud    
 links / Reg gelaai met affekte.        
  
 Georges het gedraai    
 deur geestelike afkooksel    
 waar alles toegelaat is    
 het die eer.        
  
 Aan die onderkant van die smee    
 kom ons breek weg van die regressie    
 wie se liedere van verraad en verlating    
 uitloop op reaksie.        
  
 Ek het my stalletjie by die Kersmark opgeslaan    
 om onderhandelinge raak te sien en belange te verskuif   
 tussen die voortvlugtiges van die Global    
 en vlugtelinge van die Plaaslike.        
  
 Die kompas raak paniekerig in hierdie heroriëntasie    
 en daar is geen krygshouding nie    
 maar eerder vrae oor vorms en gewig van die wêreld    
 om die magnetiese massa te rekonstitueer.        
  
 Om nie in te meng met ons Waardes nie    
 waar 'n vaderlike behoort    
 sonder om te ontwortel of "terug aarde toe"    
 sal toelaat dat die "terug aarde toe" gebiede om te verdedig.        
  
  
 759
   

Die polariteite van besef

 
 
 Op die brug met die borswering  
 papegaaiagtige gekapte rowcast    
 hangslotte het geblom    
 onder die streling van 'n vleisetende son.        
  
 Stemme het van die strande af opgestaan    
 steeksangwyne ontsnap   
 onder die lewendige blare    
 bos langs die rivier.        
  
 Wys van die manchet af opgetel    
 met 'n fyn tikkie selfgeldende setperke   
 die mens-skilder    
 sy orkes van kleure maneuver.      
  
 Fietsryers het geslaag    
 in 'n gekletter van derailleurs    
 pas by die spoedhobbel van die werk    
 sonder om 'n woord te sê caps in place.        
  
 Die witterige vorm van die karbonkel    
 teen die Gallo-Romeinse boë geborsel    
 wie se seewierhare    
 malvalekker het op die golf gedryf.        
  
 Die hoofde van vrouekoor    
 langs die walle ontstaan    
 begelei deur 'n leër van viole    
 onder leiding van die meestervakman.        
  
 Soliloquy in basfase    
 die diep stem van die man uit die diep lande    
 geblaas op die klowe van mis wat verbrokkel    
 voor die blou streep van die visvanger.        
  
 Die mishoring    
 die agtergrond van die toneel    
 om 'n bondel argumente te vertoon    
 pik die dekor met 'n stewige traliewerk.       
  
 Die man-skilder stap terug    
 van die vierkantige houer van alle kante    
 om 'n pyp op die lippe te skets    
 'n versigtige glimlag.        
  
 Die oomblik aangegryp    
 geestelike siele    
 op die sterk front van metafore    
 in hul onskuldige distansiëring.        
  
 Onderskei 'n gang in die bank    
 die vark spring op die klippies    
 skraap met die hoef    
 die geluid van ondersteuners.        
  
 Sien Lewer    
 die vlag van omstandighede op te rig    
 vir die meer gereed    
 bring die polariteite van die besef bymekaar.        
  
  
  758
   

Ek sal die pad stap

 
 
 J'irai marcher sur le chemin    
 aux touffes d'herbes en son milieu    
 le long des pâtures    
 ceintes de piquets et de barbelés.        
  
 Le cheval s'arrêtera de brouter    
 pour se tourner vers moi    
 et me rejoindre curieux et pas pressé    
 que je lui caresse la tête.        
  
 Je me déplacerai lentement    
 avec délicatesse et régularité    
 pour que les jambes répondent    
 sans trop de douleurs.        
  
 Le bâton de marche    
 se plantera sans hâte    
 sur le sol de terre et de graviers    
 pour que le poids de chaque pas soit moindre.        
  
 Je m'arrêterai    
 pour prendre une photo    
 premier plan, perspective, arrière plan    
 dans une composition équilibrée.        
  
 Je continuerai de descendre vers le lac    
 aux eaux argentées sous un ciel pommelé    
 avec des pissenlits ensoleillés    
 et des vaches broutant bruyamment.        
  
 Je ne serai pas seul    
 avec des idées dans la tête    
 accompagnant ma respiration d'air frais    
 que j'inspire et expire en conscience.        
  
 En même temps que j'écris    
 une photo de ma galerie se dessine    
 dans la remembrance de cet instant    
 où la pensée rejoint le corps.        
  
 De ce passé remémoré    
 je fais un présent narratif    
 qui sent l'herbe du printemps    
 entre souvenir et perceptions remontantes.        
  
 Au loin un dirigeable multicolore    
 lâche ses flammes de bête aux naseaux éructant    
 pour progresser par petits bonds    
 au dessus des reliefs arborés.        
  
 La promenade finie    
 je retournai au véhicule    
 montai sur le siège pour en silence 
 ressentir le bien-être de la sortie.        
  
 Ce faisant le monde n'arrête pas de tourner    
 l'alouette Lulu invisible de grisoller    
 en die Teenwoordigheid volbring    
 om daar te wees.        
  
  
 757
   

Sy het die land van haar geboorte verlaat

 

 Sy het die land van haar geboorte verlaat
 sur une branche d'olivier
 entre les roseaux de la rivière
 et les yeux du paon
 la fixèrent pendant qu'elle prenait le courant.
  
 N'allez pas dire au jeune homme de la rive
 que s'en allait tout espoir de conquête
 et que visité par un vent mauvais
 son esprit d'enfance d'aventures et d'inventions
 coulerait vers des golfes amers.
  
 Je l'imaginais de dentelles blanches vêtue
 celle qui viendrait me prendre
 celle qui tourmenterait mes jachères
 sans l'ombre d'une raison
 m'allongeant sur un tison ardent.
  
 Lumière et beauté
 irrépressible jaillissement du cœur
 bannissant toute illusion mutilante
 dans un cri humble et discret
 nous nous sommes accomplis.
  
 Il est une nouvelle naissance
 que celle d'un charroi remontant à la source
 parmi le peu de jours qu'il nous reste
 pour qu'avec nos ailes neuves
 brûler nos yeux devant une robe gonflée.
  
  
 756
  
    

   

As dit wit is, is dit nie swart nie

 

 Jy sien dis wit   
 en as dit wit is is dit nie swart nie    
 al bewe dit    
 as die kouter van die ploeg    
 vermy die vyeblaar    
 voor die onderskepping van die groot gevlekte houtkapper    
 met spot en skaamte omgord    
 voor die geskud klip   
 onvermydelike werklikheid van harde magte.   
     
 En as dit wit is, is dit nie swart nie    
 uit metamorfose    
 van soveel kleure in hoogte    
 glad gemaak met hul plantaardige en minerale fyngoed    
 vir verdere verbuigings    
 gevoed deur die wyn wat die hart verbly    
 en word vertigo koppie    
 verby die skelmstreke van die verstand     
 in remissie van kort strooispel.        
  
 En as dit wit is, is dit nie swart nie    
 in die weerkaatsing van die storm    
 Adam se appel    
 verworwe bult    
 deur die ernstige onbeweeglikheid op die rand van die krans    
 permettant de poser de tendre manière    
 le brassard blanc sur le bras de l'orant
 en accession verbale    
 vers la licorne des influences.        
  
  
  
 755
   

Elkeen van sy lede

 
 
 Elkeen van sy lede
 van hout en taai blare
 .................................................    
 Maar terug na ons onderwerp
 dit om jouself te genereer
 deur roofsugtige beroep
 van waar ons is
 ons vibes
 aangedryf deur vloeistowwe
 sonder die blik van ander
 maar met die kode wat ons verbind met ons oorsprong
 ons poliglotte van innerlike stemme
 met gefluisterde inspirasies
 in die holte van 'n geslag
 wat ons opstel.
 .........................................        
 Elkeen van sy lede
 van hout en taai blare
 die lyn van 'n waarheid gelyk
 uit die oneindige son
 werkwoord van misterie
 uitstraling van 'n mensdom wat dikwels onderskep word
 versluier verminder verduister
 deur swaartekrag self
 van hierdie omstandige inkubasie
 in die skryfseremonie.
  
 Ons het vroeg wakker geword
 die maak van tyd waarneem
 sonder dat die lag in gegroms verander
 ons die terroriste van die permanensie
 wie se hoogste saligheid
 was om te bly
 na die reëls van volmaaktheid van ons beeld
 om te duik
 in die onbeskryflike geheue
 van die treffende instrument soveel jare
 sonder enige woorde
 sonder enige geskrewe woord
 in die mate van 'n greep
 waar uiterstes ontmoet.
  
  
  
  
 754
   

duisend en honderd

duisend en honderd    
in ons tyd    
op die hoek van die strate    
en op sosiale netwerke    
daar is woorde en beelde    
vol rooftogte    
te kleur en dia    
in openbare plek    
om nooit weer sy donkie te vind nie.        
 
Wag vir die Palms    
om daar te wees vir die vlug van die duif    
sien hoe die louriertakke die strate strooi    
huil dat die Koning teruggekeer het    
in aanvaarding van die handelaars se versoek    
onder die seël van gemoedsrus    
lyding ontruim    
oë wat nie weet wat om te begryp nie    
die sleg geneesde wonde van manskennis.        
 
Treur en viktimiseer ?  Nie    
Om te rebelleer en harder as die ander te skree ?  
Nie    
Skaapvleis nie gesien of bekend nie ?  Nie    
Maak die kraaie bang wat ons vlees verskeur ?  
Nie    
Wees verbysterd en wees stil ?  Nie    
Pas die wet van vergelding toe ?  Nie    
Verruil jou pyn vir dwelms ?  Nie    
Om asosiale individue deur die strik te vang ?  Nie    
Nie, nie, nee en nee !        
 
Gaan pluk die Maart paardebloem    
voeg 'n paar hardgekookte eiers by    
kou en smul aan hierdie slaai    
onder die hemel van 'n rooskleurige dagbreek    
vind die vriend van bron en hart    
versamel appelsade naby die siderhuis    
en gooi die saad keer op keer op die aarde 
vir die appelboom om op te spring
betree die godsdiens van die digter.        
 
 
753