• 

Aujourd’hui, le désir du bonheur et sa marchandisation à travers la publicité est produit par le néolibéralisme économique, moteur de l’actuelle mondialisation, qui en a fait une industrie de masse ayant pour objectif de faire le bonheur des gens malgré eux. Cela va à l’encontre d’unesociété du bien-vivre dont la première condition serait d’instituer le vivre-ensemble organisé sur le droit de chacun à vivre, et pas simplement à survivre, afin de respecter l’altérité et sa condition, la démocratie .

    Loin, qu’il y ait contradiction entre démocratie, amour et bonheur qui sont trois conditions fondamentales pour avancer vers la construction d’une société capable de favoriser un développement dans l’ordre de l’être et non une course écologiquement destructrice dans l’avoir .

    Encore ne faut-il pas considérer le bonheur comme un capital à conquérir et à préserver. Le bonheur est une qualité de présence, une qualité d’intensité, un art de vivre “à la bonne heure” .

    Le grand enjeu est de sortir par le haut du couple excitation/dépression qui caractérise le système dominant de nos sociétés soi-disant avancées, des marchés financiers, du spectacle politique, du sport spectacle et des médias omniprésents. Car cette façon d’accéder à l’intensité se paye cash par une phase dépressive fondée sur le déséquilibre et la démesure. Laquelle phase dépressive suscite le besoin d’une nouvelle excitation, et ainsi de suite .

    Ce cercle vicieux peut être rompu ; une autre modalité de vie est possible, sur le plan tant personnel que collectif. Il s’agit du rapport intensité/sérénité. C’est ce que nous ressentons quand une joie profonde nous irradie et nous relie à autrui sans nous isoler. Cette joie, qui peut naître de l’amour, de la beauté, de la paix intérieure, c’est-à-dire d’un rapport harmonieux à la nature, à autrui et à soi-même, est alors tout à la fois intense et sereine. Une sérénité qui permet de l’inscrire dans la durée, au contraire de l’excitation. Une telle approche n’exclut en rien cette forme d’intensité particulière qu’est la grande fête, le carnaval, l’événement culturel voire sportif majeur, ou bien le temps exceptionnel de la vie personnelle ou collective .

    Mais elle invite à vivre ce temps autrement que selon le modèle de l’excitation, permettant ainsi d’éviter le côté “gueule de bois” ou encore la logique du plaisir pervers, là où l’excitation est en fait procurée par une domination sur autrui .

    Այն“sobriété heureuse” n’est pas l’austérité ni l’ascétisme. C’est cette opportunité à vivre intensément ce voyage conscient de la vie dans l’univers que nous propose l’aventure humaine. C’est aussi, sur le plan politique, le droit accordé à tout être humain de se mettre debout pour véritablement Vivre .

132

• 

Հարց է բոլորի համար կարևոր է տեղյակ լինել, և հատկապես գիտակցում է դրա վերջավորությունը. Ո՞րն է այս մարդկության իմաստը, այս տիեզերքի, որը դա իրականացրել է տասնչորս միլիարդ տարվա ահռելի գործընթացի ավարտը ? Դա կլիներ ագնոստիկ, աթեիստ կամ հավատացյալ, Հարցն այն է, որ մի օր մենք չենք անում մի հապաղեք հարցնել .

-ի պատմությունը քաղաքակրթություններն առաջին հերթին պատասխանելու փորձերի պատմությունն է բերել այս վերջնական հարցին. Ավելին, քանի որ դա էական խնդիր է, նույնիսկ կենսական, տղամարդիկ գործիքավորել են իմաստի հիմնարար հարցը կյանք տալ՝ նախագծելով քիչ թե շատ փակ բացատրական համակարգեր որոնք ունեցել են երբեմն հանգստացնող, բայց երբեմն պարադոքսալ հետևանքներ նույնիսկ ավելի մարդասպան, քան ազատության, հավասարության և եղբայրություն .

Քանի որ հարցը “զգայ”, փոխանակ լինելու արտոնյալ տարածք հարցաքննելու և գիտելիքի և իմաստության աճ մարդկության համար, հաճախ դառնում էր դոգմատիկ պատասխանների վեկտոր. Քվեստի նկատմամբ հարգալից լինելու փոխարեն ուրիշներից, մարդկային ճնշման խմբեր, որտեղ բնակվում են իշխանության կամքով, ագահություն, Դատարկության վախը և իշխանության որոնումը ձգտում են տիրել դրան կամ բացառել այն, որն այնուհետև սկսում է պատերազմը “զգայ”. Եվ արդյոք այն պտտվում է տրանսցենդենտ կրոնների շուրջ, թե աշխարհիկ. Դատապարտյալների մոտ գործում են նույն սպանիչ տրամաբանությունները Մոսկվայի դատավարություններ՝ հանուն պատմության, հրահրված ցեղասպանությունների զոհերի համար տոտալիտար քաղաքական ռեժիմների կողմից, ինկվիզիցիայի դատապարտյալների համար կաթոլիկ (Տորքեմադա) և բողոքական (Կալվին), հրեական ֆունդամենտալիզմի կամ իսլամական շարիաթը .

Այս բոլոր դեպքերում, այն, ինչ եղել է և դեռևս այսօր չափազանց հաճախ է գործում, արհամարհանքն է այլություն, նաև այլության առաջին օրենքը ոլորտում “զգայ” կյանք տալ, իր և ուրիշների կյանքում, Դա մեկն է -իցխղճի ազատություն, շատ փխրուն հայեցակարգ, բայց բացի զգոնությունից ու համառությունից, որ դա ենթադրում է, փոխառված է նաև ինքնագնահատական, հարգանք ուրիշների նկատմամբ, որոնել իսկությունը, սիրո մաքուր լավ զգացված, պարզության, խոնարհության, լիարժեքություն և ապրելու իմացություն .

Ժամանակն է գալ, լի կատաղությամբ և լույսով, որտեղ կբացվեն ապագայի խուրձերը հույսի դաշտերում. Թող այդ դեպքում բարի տղամարդիկ և կանայք ոտքի կկանգնի երկարացնել երկար քայլելու համար, վերցված է Առեղծված, մեծ փոխադրման կենդանի գործի շարունակողները, մեծ կյանքի աշխատանք, կարճ մեր անձնական մասշտաբով, բայց այդքան երկար՝ հաշվի առնելով ապագայի բացումը, և այնքան օպերատիվ այն հետքերով, որ մենք ինքներս ենք պարտական գրանցել հուշերի մեծ գրքում, որին կխորհրդակցեն մեր սերունդները .

որ միտքը, սիրտն ու բանականությունը մեզ օգնում են այս հարցում “զգայ” քանի որ այս ընդլայնվող տիեզերքում մեզանից ավելի մեծ կա. Մենք կարող ենք նույնքան լավ տեսք ունենալ, որքան տարրերի ծղոտե խաղալիքի նիհար շերտը, այս հսկայական աշխարհի փոքրիկ հոլոգրամային բջիջը, որի մաս ենք կազմում մենք, պատասխանատվությամբ և առկայության դեպքում .

131

• 

  Դա տեղի է ունեցել նախաձեռնությունների ճամփորդության ժամանակ. Մի օր, մինչդեռ ժամանակ եղել է փոթորկի մեջ, մենք ամպերի միջով ընկալեցինք այս նշանը հաշտարար, այս կոճը, որ դուրս է եկել երկնքի խորքերից .

Երբ խուլերը ցնցումները վազեցին լեռան միջով, հետո մեզ գցեցին գետնին քարքարոտ դեմքով վար, կաթվածահար, սպասում է այս զայրույթի ավարտին, որի հետևանքները պետք է արձագանքեին մեր խորքում .

Որոշ ժամանակ անց չափից դուրս, երբ շրջվեցի ու զարմանալիորեն պարզ երկինքը փոթորկի նշաններ ցույց չեն տվել, դու այնտեղ էիր, եղբայրս, անշարժ, նրանց հագուստը ծածանվում է առավոտյան թեթև քամուց, դողդոջուն մորուքն ու հայացքը փափուկ կենտրոնացած ծագման հովտի վրա .

Օդը մաքուր էր. Թարմ ծաղիկների հոտ բարձրացավ. Առանց իրար նայելու՝ վերցրինք մերը ուղեբեռ՝ վերելքը շարունակելու համար .

Դա ___ առաջ էր մի քանի դար. Մենք այն ժամանակ բավական մեծ էինք, որ իսկապես գիտակից մարդիկ լինեինք մեր պարտականությունների և մեզ հանձնարարված առաջադրանքի մասին. Մենք էինք խաչված ճակատագրով, որն իրեն դրսևորեց այս անասելի ուժով և անճկուն, որն անխուսափելիորեն ներգրավեց մեզ գիտելիքի ճանապարհին և իմաստության, մեծ Առեղծվածի ճանապարհին. Սա էր մեր տալու իմաստը կյանքը .

Հիշիր այն գիշերը, երբ ոռնացող քամին ուղեկցվում էր սառը անձրևի պոռթկումներով կոտրել ու պառկեցնել ծառերը մեր հետևում. Երկիրը կատաղության մեջ էր. եթե մեր առջև փորված խոր ձորեր, որոնք ստիպված էինք աղաչել նախախնամությունը, որպեսզի վստահորեն շարունակենք առաջ շարժվել մեր մեջ մեզանից մեծերին հանձնելով. Մենք պետք է դուրս գայինք այս փորձությունից .

Հիշեք մեր զբոսանքի հանգիստ ժամանակը դաշտերով, որտեղ մենք բարձրաձայն երգում ենք ինտենսիվ պարզապես կենդանի լինելու ուրախությունը մեզ լցրեց անհոգությամբ և լիությամբ. Մեր շուրջը թեթևություն էր, իսկ մենք՝ ձեռք ձեռքի երկար շրջեց ընտանիքի տանը, շիկահերներից այն կողմ ցորենի արտեր՝ ցցված հապալասներով, թափահարում են երիցուկներ և կակաչներ թեթև քամիի տակ՝ բացահայտելու գազանի շարժվող ձևերը, որոնք շարժվում է ականջները ծալելով, հետո խշխշելով. Մի սարսուռ անցավ մեր միջով և դա լավ էր .

Եղանակը բուռն էր այս առավոտ. Հագած ձեր օգտագործած դպրոցական գոգնոցը, որը մենք դուրս ենք բերել Տոներ, դռան շեմքից իջել ես ամուր քարե աստիճաններով, գտնելով ձեր փայտիկը, գնացեք և հետևեք ճանապարհի ծեծված հողի վրա այս նշանները, որոնք ինձ անխոս թողեց. Դու ես այն ուղեցույցը, որը ցույց տվեց ինձ ճանապարհը .

Հիշեք սա նեղ անցում, որը մենք վերցրեցինք գայթակղությունների օդանցքից դուրս գալու համար. Նա մութ էր վտանգներով լի այս կեղտոտ պատյանում, բայց մենք երբեք ընկել է ջրով լցված փոսը. Տեղը թաքցնում էր միայն գինու տակառը պապից և ծղոտների վրա պաշտպանված մի քանի կտոր պանիր ծանր սպիտակեղեն թեյի սրբիչներ .

Հիշիր այս ձմեռային զբոսանք բարձր երկրում, որտեղ, դեֆորմացված ճանապարհներով սառույց և ձյուն, արկածը մեզ էր սպասում. Փաթաթված տակի տակ այգիներ և լոբիներ, սառը օդը, որը մտնում է կտավի տնակ մեքենան ծակվել է մեծ խոցով, որը ծածկել է բաց հովանոցը, բախումներ և սահերը մեզ ստիպեցին հաղթանակի համար աղաղակել. Կանգնեց անտառում մենք հանդիպեցինք ձնագնդի նետելուն հաջորդած ցավոտ մեխին մեր անցյալի քարավանատան դեմ .

Մենք չենք տեսնի այլևս ոչ մի դանդաղ քարավաններ, ուղտերի քրտինքով շողշողուն ու անուշահոտ ու համեմունքներ. Մենք այլևս չենք լսի իրենց լեռները առաջնորդող մարդկանց աղաղակը անհնազանդ մի այլ վայրի նկատմամբ, որը մենք չէինք կասկածում. Սրանից վերադառնում է ինձ մոտ ծագման անապատը բարձրացրած ավազների վառ շնչառության տեսիլքը Սիմուն և այս մեկնած ձեռքը, դարչնագույն և ճաքճքված իմաստուն ծերուկից, որը դուրս եկավ ոչ մի տեղ, որը բացվեց գանձը բացահայտելու համար, այս ծանր պտուղը, սև և կնճռոտված, որը հայտնաբերվել է տատասկերով և փշերով պատված ճանապարհի երկայնքով .

մի մնա այսօր մեր երեխաների ուղեկցության միանգամայն նորմալ բուշը … Այստեղ ! Հրապարակում նրանք կանգնեցրել են կրքի մայթը …  մենք կսպասի փոխակերպումների մեծ գրքի շարունակությանը .

Հենց հիմա, այնտեղ չի ունեցել, դու կորցրել ես եղբորը .

Հիշեք դա ծնունդների միջանցք մտնելը մեզ այնքան վախեցրեց. Տոյ, պահելով ձեր փայտը, և ես վանկարկում եմ մի քանի կախարդական բանաձևեր, որոնք պետք է օգնեին մեզ անցնել մյուս կողմը, նոր. Երկրորդ հնարավորություն չկար. Ոչինչ բացի ցրված քարի բլոկները մտքի մակընթացությունից, որ ժամանակն է ձգձգելու կողմնորոշված ​​դեպի ունենալը և անվտանգությունը .

Երկինքն ունի բացել. Ջրային կատարակտները քշել են մեր պատմության հետքերը. Երեխաներ իմաստուններ, ովքեր ունեին այս երկրում իրենց երևակայությամբ ապահովելու շնորհը հեռավոր արտասովոր արկածներ, մենք հիմա դադարել ենք երգել մեր ծագումը. Եվ երբեմն, երբ փոթորիկը մռնչում է, բուխարիի դիմաց ճռճռոց, հետո մեզ մնում է անցյալի մոխիրը խառնելու ժեստը, թափել, դեպի զգացմունքների և անկեղծության խաչմերուկ, ճիշտ ասա, պարզապես ասա, թե ինչ է .

Մեր կոչը մայրիկ, մենք այլևս չենք լսի. Նա, ով հրավիրեց մեզ համտեսել այն առջևում մի բաժակ տաք բանանի կաթ՝ ատամներով ծամելու հացի մեծ կտորները շագանակագույն հաց՝ փքված կարմիր հաղարջի և սև հաղարջի ջեմով ; մեծ կտոր հաց, որ մեր պապը կտրել էր կարկանդակը, որը երբեք չէր մոռացել ստորագրել խաչի վրա, երբ առաջին անգամ դանակն այնտեղ է տարել. -ի կլիդը այգու փայտն այլևս փակ չի մնա, որպեսզի հավերը չգնան ուրախանալ տնկարկների մեջտեղում. Մենք ստիպված չենք լինի ընտրել մաղադանոս վերջին պահին աղցանը քերած գազարով և ձվով զարդարելու համար Միմոզա .

Ինչ վերաբերում է ջրին հորեր, որոնք պետք է հանվեին շատրվանից այս ծանր ցինկի դույլերում վերելքի վրա, երբեմն, երբ քամին ինձ ասում է, Ես լսում եմ Ծեր կնոջ ծիծաղը .

հիշում ես ?  Պարզապես թռչունների առավոտյան երգը զանգերի հետ ներդաշնակեցնելու համար Եկեղեցուց դուրս է հանում քեզ այդքան մոտ լինելու այս թթու համը, իմ եղբայր .

130

En français, existe l’expression “silence de mort”, alors que l’expérience du silence déborde de vie .

     Inviter quelqu’un au silence ne veut pas dire lui demander de se taire, pas plus que se tenir en solitude équivaut à couper toute relation .

     Rejetons l’injonction “taisez-vous” pour préférer le “chut” prononçé à voix basse avec l’index posé au travers des lèvres pour inciter au silence .

    Chut ! Il peut se passer quelque chose que vous n’imaginez pas, que vous pourriez voir, entendre ou sentir, qui semble caché, et qui peut se révéler et vous éblouir par sa nouveauté et sa pertinence .

      L’invitation au silence peut être comme une invitation au voyage. Elle permet l’ouverture des sens et l’approche de la vie intérieure. C’est une attention qui peut aller jusqu’à la contemplation et à la dilatation de l’être qui va jusqu’à la jubilation .

      Mais le silence réclame du temps comme les choses essentielles. Il ne se montre jamais pressé. Il a besoin de tout son temps car il est au-delà du temps d’ordre temporel .

      Il convient d’abord de lui faire de la place, c’est-à-dire de nous délester du fatras des pensées, des soucis, des émotions agréables et désagréables, et même des mots .

      Si le silence fait peur à une majorité de personnes, c’est parce qu’avant de le rencontrer et de l’apprécier, chacun est assailli par ses animaux intérieurs – que sont les passions, l’orgueil, la colère, le désoeuvrement, l’ignorance, la volonté de puissance, la fausse humilité, la séduction, etc… – et qu’une fois les fauves calmés, on se sent seul, perdu, orphelin, avec la funeste angoisse qui monte .

Blaise Pascal a écrit : ” Rien n’est si insupportable à l’homme que d’être dans un plein repos, sans passion, sans affaire, sans divertissement, sans application. Il sent alors son néant, son abandon, son insuffisance, sa dépendance, son vide. Incontinent il sortira du fond de son âme l’ennui, la noirceur, la tristesse, le chagrin, le dépit, le désespoir . “

    Tant que la personne n’a pas rencontré véritablement le silence, elle ne se sent exister que par l’action et l’agitation, par l’incertitude et la procrastination, par la souffrance et les problèmes de tous genres. Elle demeure à la périphérie d’elle-même. La peur du vide qu’elle ressent rien qu’à l’idée de se tenir en silence n’est autre que l’effroi de son propre vide, de sa pauvreté intérieure .

     Or, plus nous allons vers notre intériorité, plus nous avançons vers le silence et plus les portes s’ouvrent sur un espace incommensurable. Alors que dans la vie extérieure, nous vivons à la remorque de ce qu’il faut faire pour bien se comporter dans notre société, à savoir comme un simple “mortel” ; dans la vie intérieure nous sommes un être humain appelé à la croissance, au plein emploi de soi-même, et même à sa perfection à sa réalisation “immortelle”. L’être se sent alors pleinement en possession de lui-même, il est près de la source et se manifeste en plénitude .

       Plus on se tait et plus on trouve d’égards envers la Parole et le Silence, et moins on bavarde .

     Pour celui qui a goûté le silence, les discussions, débats, réunions de famille et colloques intellectuels deviennent difficilement supportables parce qu’étouffants. Le silencieux, comme le solitaire a besoin d’air et d’espace ; il a besoin de l’expérience du large, du vaste, du profond. Tout le reste lui paraît plat, étriqué, superficiel. Այն “communication” obligatoire et convenante lui paraît grotesque.

      Lorsqu’un être humain est réellement unifié il peut être délivré de cette obsession de communiquer à tout bout de champ et à propos de n’importe quoi. Seul le partage essentiel sur des sujets essentiels ou l’échange silencieux de cœur à cœur ont un sens et offrent une véritable nourriture .

128

• 

 Nous vivons la fin d’un monde fondé il y a peu sur les religions, les fidélités de proximité, les patriotismes ; et aujourd’hui marqué par le consumérisme où les incitations publicitaires nous manipulent au service d’une globalisation économique et culturelle accentuée par les bouleversements technologiques .

     Le rapport au sacré a été modifié. La quête du sens auquel faisait suite un automatisme de la réponse fondé sur la religion n’existe plus. A la question : “Pourquoi je suis sur Terre ?”, font suite des réponses scientifiques et politiques bien générales. On ne peut plus s’appuyer sur la tradition. Nous sommes en face de nos peurs, …  et là nous sommes alors convoqués à être en face de nous-même .

     Donner du sens à la vie que l’on mène ne tombe pas sous le sens, car les gens empruntent des rôles. Ils disent qu’ils sont victimes du climat, des autres, de la conjoncture, qu’ils avaient tout pour être heureux et puis que … Or, notre bonheur et notre malheur nous appartiennent. Nous sommes responsables de notre bonheur et de notre malheur car nous avons l’opportunité de grandir, de croître .

     Nous avons à avancer les yeux ouverts sur le chemin .

     Le sens de la vie, c’est l’amour. On ne peut pas vivre sans amour, cet échange du coeur, cet amour homme/femme, cet amour filial, cet amour entre deux êtres. L’amour est communion. L’amour est relation avec nos semblables, avec les animaux, le végétal, la nature, le cosmos et par nos pratiques religieuses .

     Nous sommes des êtres sociaux, des êtres de relation. Nous avons besoin de donner, de nous éveiller les uns aux autres. Nous sommes là pour nous faire du bien par l’attention portée à l’autre, l’amitié, la compassion, le don .

     Le but de la vie serait-il pas de s’accepter tel que l’on est ? Mais pour celà, il faut le regard de l’autre pour lire dans le regard de l’autre que nous sommes aimables. Aime et tu seras aimé. Nous devons avoir de la tendresse pour nous-même .

     Il y a des gens qui ne voyant qu’au travers de l’optique matérialiste ne se posent pas la question du sens de la vie. “Einstein disait, qu’un être humain qui ne se pose jamais la question du sens de l’existence, qui ne s’intéresse pas au sens de la vie, n’est pas un être humain .”

     Aujourd’hui nous sommes dans un monde où l’idéologie dominante est le consumérisme, où : “Le but de la télévision, comme le disait Patrick Lelay, c’est de rendre les cerveaux dociles !”. Le lavage des cerveaux, c’est la publicité .

     Pour contrecarrer cette outrance chosifiante et mortifère, nous avons besoin de nous recentrer sur nos besoins corporels et sensoriels immédiats qui ne peuvent nous tromper quant ils sont reliés à l’amour, à la tendresse, aux sens des choses simples, au spirituel. Nous devons dire oui à la vie. L’essentiel c’est d’apprendre à aimer la vie, et pour celà travailler sur nos blessures .

     Notre chemin de vie est d’aller de la peur à l’amour. Là est notre joie, notre joie d’être, de vivre, d’exister. Mais comme cela est refoulé, c’est en conscience que nous devons conjurer l’ignorance et nous confronter à ce qui est, à l’expérience de tous ces jours qui nous apportent leur lot de surprises. Par la psychothérapie, mais aussi par la méditation et la prière, nous avons à laisser les choses être. C’est par cette astreinte intelligente, et par le ressenti sensoriel, qu’il y a ouverture du cœur .

     Nous avons à beaucoup pleurer en nous plongeant dans le regard d’un petit être, en observant un joli paysage, une oeuvre d’art, ou bien en écoutant une musique et des chants qui parlent au coeur. Là est le sens de la vie. La réponse est soumission à ce qui est, ouverture des sens. La réponse est “ուրախություն” .

     Laisser venir à nous les enfants, les petits oiseaux, l’esprit du temps qui passe, et surtout ne fermez jamais la porte. Il ferait alors trop chaud, nous manquerions d’air, l’enfer ne serait alors pas loin, … alors qu’il y a tant à faire !

127