• 

Aujourd’hui, le désir du bonheur et sa marchandisation à travers la publicité est produit par le néolibéralisme économique, moteur de l’actuelle mondialisation, qui en a fait une industrie de masse ayant pour objectif de faire le bonheur des gens malgré eux. Cela va à l’encontre d’unesociété du bien-vivre dont la première condition serait d’instituer le vivre-ensemble organisé sur le droit de chacun à vivre, et pas simplement à survivre, afin de respecter l’altérité et sa condition, la démocratie .

    Loin, qu’il y ait contradiction entre démocratie, amour et bonheur qui sont trois conditions fondamentales pour avancer vers la construction d’une société capable de favoriser un développement dans l’ordre de l’être et non une course écologiquement destructrice dans l’avoir .

    Encore ne faut-il pas considérer le bonheur comme un capital à conquérir et à préserver. Le bonheur est une qualité de présence, une qualité d’intensité, un art de vivre “à la bonne heure” .

    Le grand enjeu est de sortir par le haut du couple excitation/dépression qui caractérise le système dominant de nos sociétés soi-disant avancées, des marchés financiers, du spectacle politique, du sport spectacle et des médias omniprésents. Car cette façon d’accéder à l’intensité se paye cash par une phase dépressive fondée sur le déséquilibre et la démesure. Laquelle phase dépressive suscite le besoin d’une nouvelle excitation, et ainsi de suite .

    Ce cercle vicieux peut être rompu ; une autre modalité de vie est possible, sur le plan tant personnel que collectif. Il s’agit du rapport intensité/sérénité. C’est ce que nous ressentons quand une joie profonde nous irradie et nous relie à autrui sans nous isoler. Cette joie, qui peut naître de l’amour, de la beauté, de la paix intérieure, c’est-à-dire d’un rapport harmonieux à la nature, à autrui et à soi-même, est alors tout à la fois intense et sereine. Une sérénité qui permet de l’inscrire dans la durée, au contraire de l’excitation. Une telle approche n’exclut en rien cette forme d’intensité particulière qu’est la grande fête, le carnaval, l’événement culturel voire sportif majeur, ou bien le temps exceptionnel de la vie personnelle ou collective .

    Mais elle invite à vivre ce temps autrement que selon le modèle de l’excitation, permettant ainsi d’éviter le côté “gueule de bois” ou encore la logique du plaisir pervers, là où l’excitation est en fait procurée par une domination sur autrui .

    தி“sobriété heureuse” n’est pas l’austérité ni l’ascétisme. C’est cette opportunité à vivre intensément ce voyage conscient de la vie dans l’univers que nous propose l’aventure humaine. C’est aussi, sur le plan politique, le droit accordé à tout être humain de se mettre debout pour véritablement Vivre .

132

• 

C’est une question incontournable pour tout être conscient, et notamment conscient de sa finitude. Quel est le sens de cette humanité, de cet univers qui l’a fait advenir au terme d’un prodigieux processus de quatorze milliards d’années ? Que l’on soit agnostique, athée ou croyant, c’est la question qu’un jour ou l’autre on ne tarde pas à se poser .

L’histoire des civilisations est d’abord l’histoire des tentatives de réponse qu’elles apportent à cette question ultime. Mais, parce qu’il s’agit d’un enjeu essentiel, voire vital, les hommes ont instrumentalisé la question fondamentale du sens à donner à la vie en concevant des systèmes explicatoires plus ou moins fermés qui ont eu des conséquences parfois pacifiantes mais paradoxalement parfois plus meurtrières encore que celles de la liberté, de l’égalité et de la fraternité .

Car la question du “உணர்வுகள்”, au lieu d’être un espace privilégié de questionnement et de croissance en connaissance et en sagesse pour l’humanité, est souvent devenu le vecteur de réponses dogmatiques. Au lieu d’être respectueux de la quête d’autrui, des groupes humains de pression habités par la volonté de puissance, la cupidité, la peur du vide et la recherche du pouvoir cherchent à la dominer ou à l’exclure, ce qui déclenche alors la guerre des “உணர்வுகள்”. Et qu’importe que celle-ci tourne autour de religions transcendantes ou séculières. Les mêmes logiques meurtrières sont à l’oeuvre pour les condamnés des procès de Moscou au nom de l’Histoire, pour les victimes des génocides provoqués par des régimes politiques totalitaires, pour les condamnés de l’Inquisition catholique (Torquemada) et protestante (Calvin), de l’intégrisme juif ou de la charia islamique .

Dans tous ces cas, ce qui a été et est encore aujourd’hui trop souvent au travail est le mépris de l’altérité, aussi le premier droit de l’altérité dans le domaine du “உணர்வுகள்” à donner à la vie, à sa vie et à celle des autres, c’est celui dela liberté de conscience, notion bien fragile mais outre la vigilance et le l’opiniâtreté qu’elle implique est aussi emprunte d’estime de soi, de respect de l’autre, de recherche de l’authenticité, d’amour propre bien senti, de simplicité, d’humilité, de plénitude et de savoir vivre .

Il est un temps à venir, plein de fureur et de lumière, où seront délier les gerbes de l’avenir dans les champs de l’espoir. Puissent alors les hommes et femmes de bonne volonté se lever pour prolonger la longue marche à être, en surplomb du Mystère, les continuateurs de l’oeuvre vive du grand transbordement, du grand Oeuvre de la vie, courte à notre échelle personnelle, mais si longue au vu du dépliement de l’avenir, et si opérante par les traces que nous nous devons d’inscrire dans le grand livre des mémoires que consulterons nos descendants .

Que l’esprit, le coeur et la raison nous assistent dans cette question du “உணர்வுகள்” car il y a plus grand que nous dans cet univers en expansion. Nous pouvons paraître aussi bien maigre fétu de paille jouet des éléments, qu’infime cellule hollogrammique de ce monde si vaste dans lequel nous sommes partie prenante, en responsabilité et en présence à ce qui est .

131

• 

  அந்த துவக்க பயணத்தின் போது நடந்தது. ஒரு நாள், நேரம் போது புயலில் இருந்தது, இந்த அடையாளத்தை மேகங்களின் வழியே நாம் உணர்ந்தோம் சாந்தப்படுத்தும், இந்த சொம்பு சொர்க்கத்தின் ஆழத்திலிருந்து வந்தது .

போது செவிடர் நடுக்கம் மலை வழியாக ஓடியது, பின்னர் நாங்கள் தரையில் வீசப்பட்டோம் பாறை முகம், முடங்கியது, இந்த கோபத்தின் முடிவுக்காக காத்திருக்கிறேன் விளைவுகள் நமக்குள் ஆழமாக எதிரொலிக்கும் .

சிறிது நேரத்திற்கு பிறகு பரிமாணத்திற்கு வெளியே, நான் திரும்பியபோது வியக்கத்தக்க தெளிவான வானம் புயல் அறிகுறிகள் எதுவும் தென்படவில்லை, நீ அங்கே இருந்தாய், என் சகோதரன், அசையாத, தி லேசான காலை காற்றில் அசையும் ஆடைகள், நடுங்கும் தாடி மற்றும் தோற்றம் தோற்றத்தின் பள்ளத்தாக்கில் மென்மையான கவனம் செலுத்துகிறது .

காற்று சுத்தமாக இருந்தது. புதிய மலர்களின் வாசனை உயர்ந்தது. ஒருவரையொருவர் பார்க்காமல் நாங்கள் எங்களுடையதை எடுத்துக் கொண்டோம் ஏற்றத்தைத் தொடர சாமான்கள் .

இது ___ க்கு முன்பு சில நூற்றாண்டுகள். அப்போது நாங்கள் உண்மையான உணர்வுள்ள மனிதர்களாக இருக்கும் அளவுக்கு வயதாகிவிட்டோம் எங்கள் பொறுப்புகள் மற்றும் எங்களுக்கு ஒதுக்கப்பட்ட பணி. நாங்கள் இருந்தோம் இந்த சொல்லமுடியாத சக்தியால் தன்னை வெளிப்படுத்திய விதியால் கடந்து வளைந்து கொடுக்க முடியாத, அறிவுப் பாதையில் நம்மை ஈடுபடுத்தியது ஞானம், பெரிய மர்மத்திற்கு செல்லும் வழியில். இதுவே நமக்குக் கொடுக்க வேண்டிய பொருளாக இருந்தது வாழ்க்கை .

நினைவில் கொள்ளுங்கள் அன்றிரவு குளிர்ந்த மழையுடன் ஊளையிடும் காற்று வீசியது எங்களுக்கு பின்னால் உள்ள மரங்களை உடைத்து கீழே போடுங்கள். பூமி கோபத்தில் இருந்தது. என்றால் ஆழமான பள்ளத்தாக்குகள் எங்களுக்கு முன்னால் தோண்டப்பட்டன நம்பிக்கையுடன் தொடர்ந்து நம்மில் முன்னேற பிராவிடன்ஸை வேண்டிக்கொள்ள நம்மை விட பெரியவர்களிடம் ஒப்படைக்கிறார்கள். இந்த சோதனையில் இருந்து நாங்கள் வளர வேண்டியிருந்தது .

நினைவில் கொள்ளுங்கள் நாங்கள் உரத்த குரலில் பாடும் வயல்களில் நடக்கும் அமைதியான நேரம் வெறுமனே உயிருடன் இருப்பதன் மகிழ்ச்சி நம்மை கவனக்குறைவு மற்றும் முழுமையால் நிரப்பியது. எங்களைச் சுற்றிலும் லேசாக இருந்தது, நாங்கள் கைகோர்த்தோம் குடும்ப வீட்டைச் சுற்றி நீண்ட நேரம் நடந்தார், அழகிகளுக்கு அப்பால் அவுரிநெல்லிகள் நிறைந்த கோதுமை வயல்கள், டெய்ஸி மலர்கள் மற்றும் பாப்பிகளை அசைப்பது ஒரு லேசான காற்றின் கீழ் அந்த மிருகத்தின் நகரும் வடிவங்களை வெளிப்படுத்துகிறது காதுகளை வளைத்து நகர்த்தியது பின்னர் சலசலத்தது. ஒரு நடுக்கம் எங்களுக்குள் ஓடியது அது நன்றாக இருந்தது .

வானிலை சுறுசுறுப்பாக இருந்தது இன்று காலை. நாங்கள் வெளியே கொண்டு வந்த நீங்கள் பயன்படுத்திய பள்ளி கவசத்தை அணிந்துள்ளோம் விடுமுறை, நீங்கள் வாசலில் இருந்து திடமான கல் படிகளில் இறங்கினீர்கள், உங்கள் குச்சியை கண்டுபிடிப்பது, சென்று சாலையின் அடிபட்ட பூமியில் இந்த அறிகுறிகளைக் கண்டறியவும் என்னை பேசாமல் விட்டு விட்டார். எனக்கு வழி காட்டிய வழிகாட்டி நீங்கள் .

இதை நினைவில் கொள்ளுங்கள் சோதனையிலிருந்து வெளிவர நாம் எடுத்த குறுகிய பாதை. அவர் ஆபத்துகள் நிறைந்த இந்த அழுக்கு ஸ்குலரியில் இருட்டாக இருந்தது ஆனால் நாங்கள் ஒருபோதும் தண்ணீர் நிரம்பிய குழியில் விழுந்தது. அந்த இடத்தில் மது பீப்பாய் மட்டும் மறைத்து வைக்கப்பட்டது தாத்தா மற்றும் வைக்கோல் இருந்து பாதுகாக்கப்பட்ட சீஸ் ஒரு சில துண்டுகள் கனமான கைத்தறி தேநீர் துண்டுகள் .

நினைவில் கொள்ளுங்கள் உயர் நாட்டில் இந்த குளிர்கால நடைபயிற்சி, சிதைந்த சாலைகளால் பனி மற்றும் பனி, சாகசம் எங்களுக்கு காத்திருந்தது. கீழ் மூடப்பட்டிருக்கும் பூங்காக்கள் மற்றும் பீனிஸ், கேன்வாஸ் கேபினுக்குள் குளிர்ந்த காற்று நுழைகிறது ஒரு திறந்த குடை மூடிய ஒரு பெரிய காயத்தால் துளைக்கப்பட்ட வாகனம், புடைப்புகள் மற்றும் சறுக்கல்கள் எங்களை வெற்றிக்காக அழ வைத்தன. காட்டில் நிறுத்தப்பட்டது பனிப்பந்துகள் வீசப்பட்டதைத் தொடர்ந்து வலிமிகுந்த ஆணியை நாங்கள் சந்தித்தோம் நமது கடந்த கால கேரவன்சரைக்கு எதிராக .

நாங்கள் பார்க்க மாட்டோம் மெதுவாக கேரவன்கள் இல்லை, ஒட்டகங்களின் வியர்வையால் மின்னும் மற்றும் நறுமணம் மசாலா. தங்கள் மலைகளை வழிநடத்தும் மனிதர்களின் அழுகையை இனி நாம் கேட்கமாட்டோம் நாங்கள் சந்தேகிக்காத வேறொரு இடத்தை நோக்கி தயங்குபவர். இதிலிருந்து என்னிடம் திரும்பி வருகிறது தோற்றத்தின் பாலைவனம் எழுப்பிய மணலின் எரியும் மூச்சின் பார்வை சிமோன் மற்றும் இந்த நீட்டிய கை, வெளிப்பட்ட ஞானியான முதியவரிடமிருந்து பழுப்பு மற்றும் விரிசல் புதையலை வெளிப்படுத்த எங்கும் திறக்கப்படவில்லை, இந்த கடினமான பழம், கருப்பு மற்றும் முட்செடிகள் மற்றும் முட்கள் நிறைந்த பாதையில் சுருக்கம் காணப்பட்டது .

தங்க வேண்டாம் இன்று எங்கள் குழந்தைகளின் துணையின் மிகவும் சாதாரண புதர் … எடுத்துக்கொள் ! சதுக்கத்தில் அவர்கள் ஆர்வத்தின் அடையாளத்தை அமைத்துள்ளனர் …  நாங்கள் மாற்றங்களின் பெரிய புத்தகத்தின் தொடர்ச்சிக்காக காத்திருக்கும் .

இப்போதே, அங்கு எதுவும் இல்லை, சகோதரனை இழந்தாய் .

அதை நினைவில் கொள் பிறப்புகளின் தாழ்வாரத்தில் நுழைவது எங்களை மிகவும் பயமுறுத்தியது. தோய், உங்கள் பிடித்து குச்சி மற்றும் நான் எங்களுக்கு உதவ வேண்டும் என்று சில மந்திர சூத்திரங்களை பாடுகிறேன் மறுபுறம் செல்ல, புதிய. இரண்டாவது வாய்ப்பு கிடைக்கவில்லை. ஒன்ன்ருமில்லை ஆனால் சிந்தனையின் உச்சியில் இருந்து சிதறிய கற்கள், தள்ளிப்போடுவதற்கான நேரம் வைத்திருப்பது மற்றும் பாதுகாப்பை நோக்கமாகக் கொண்டது .

வானங்கள் உண்டு திறந்த. நீர் கண்புரை நம் வரலாற்றின் தடயங்களை துடைத்துவிட்டது. குழந்தைகள் இந்நாட்டில் கற்பனையால் தமக்குத் தாமே வழங்கும் வரம் பெற்ற முனிவர்கள் தொலைதூர அசாதாரண சாகசங்கள், நாங்கள் இப்போது பாடுவதை நிறுத்திவிட்டோம் எங்கள் தோற்றம். மற்றும் சில நேரங்களில் புயல் கர்ஜிக்கும் போது, நெருப்பிடம் முன் வெடிப்பு, கடந்த காலத்தின் சாம்பலைக் கிளறிவிடுவது போன்ற சைகையை விட்டுவிடுகிறோம், ஊற்று, வேண்டும் உணர்ச்சி மற்றும் நேர்மையின் குறுக்கு வழி, உண்மை கூறுங்கள், என்ன இருக்கிறது என்று சொல்லுங்கள் .

எங்களின் அழைப்பு அம்மா, நாங்கள் அதை இனி கேட்க மாட்டோம். முன்னால் சுவைக்க அழைத்தாள் சூடான வாழைப்பால் ஒரு கிண்ணம் உங்கள் பற்களால் பெரிய ரொட்டி துண்டுகளை மெல்லும் சிவப்பு திராட்சை வத்தல் மற்றும் கருப்பட்டி ஜாம் கொண்ட பழுப்பு நிற ரொட்டி ; பெரிய ரொட்டி துண்டுகள் என்று எங்கள் தாத்தா கையெழுத்துப் போட மறக்காத பையில் வெட்டினார் முதன்முறையாக அவர் அங்கு கத்தியை எடுத்துச் சென்றபோது ஒரு சிலுவை. கிளைட் கோழிகள் செல்வதைத் தடுக்க தோட்ட மரம் இனி மூடப்படாது தோட்டங்களுக்கு நடுவில் உல்லாசமாக. நாம் தேர்வு செய்ய வேண்டியதில்லை அரைத்த கேரட் மற்றும் முட்டைகளுடன் சாலட்டை அலங்கரிக்க கடைசி நேரத்தில் வோக்கோசு மிமோசா .

தண்ணீரைப் பொறுத்தவரை இந்த கனமான துத்தநாக வாளிகளில் நீரூற்றில் இருந்து எடுக்கப்பட வேண்டிய கிணறுகள் ஏற்றத்தில், சில நேரங்களில் காற்று என்னிடம் சொல்லும் போது, வயதான பெண் சிரிப்பதை நான் கேட்கிறேன் .

உனக்கு நினைவிருக்கிறதா ?  பறவைகளின் காலைப் பாடலை மணியுடன் ஒத்திசைக்க தேவாலயத்தில் இருந்து உங்களுக்கு மிகவும் நெருக்கமாக இருந்த இந்த புளிப்பு சுவையை வெளிப்படுத்துகிறது, என் சகோதரன் .

130

En français, existe l’expression “silence de mort”, alors que l’expérience du silence déborde de vie .

     Inviter quelqu’un au silence ne veut pas dire lui demander de se taire, pas plus que se tenir en solitude équivaut à couper toute relation .

     Rejetons l’injonction “taisez-vous” pour préférer le “chut” prononçé à voix basse avec l’index posé au travers des lèvres pour inciter au silence .

    Chut ! Il peut se passer quelque chose que vous n’imaginez pas, que vous pourriez voir, entendre ou sentir, qui semble caché, et qui peut se révéler et vous éblouir par sa nouveauté et sa pertinence .

      L’invitation au silence peut être comme une invitation au voyage. Elle permet l’ouverture des sens et l’approche de la vie intérieure. C’est une attention qui peut aller jusqu’à la contemplation et à la dilatation de l’être qui va jusqu’à la jubilation .

      Mais le silence réclame du temps comme les choses essentielles. Il ne se montre jamais pressé. Il a besoin de tout son temps car il est au-delà du temps d’ordre temporel .

      Il convient d’abord de lui faire de la place, c’est-à-dire de nous délester du fatras des pensées, des soucis, des émotions agréables et désagréables, et même des mots .

      Si le silence fait peur à une majorité de personnes, c’est parce qu’avant de le rencontrer et de l’apprécier, chacun est assailli par ses animaux intérieurs – que sont les passions, l’orgueil, la colère, le désoeuvrement, l’ignorance, la volonté de puissance, la fausse humilité, la séduction, etc… – et qu’une fois les fauves calmés, on se sent seul, perdu, orphelin, avec la funeste angoisse qui monte .

Blaise Pascal a écrit : ” Rien n’est si insupportable à l’homme que d’être dans un plein repos, sans passion, sans affaire, sans divertissement, sans application. Il sent alors son néant, son abandon, son insuffisance, sa dépendance, son vide. Incontinent il sortira du fond de son âme l’ennui, la noirceur, சோகம், le chagrin, le dépit, le désespoir . “

    Tant que la personne n’a pas rencontré véritablement le silence, elle ne se sent exister que par l’action et l’agitation, par l’incertitude et la procrastination, par la souffrance et les problèmes de tous genres. Elle demeure à la périphérie d’elle-même. La peur du vide qu’elle ressent rien qu’à l’idée de se tenir en silence n’est autre que l’effroi de son propre vide, de sa pauvreté intérieure .

     அல்லது, plus nous allons vers notre intériorité, plus nous avançons vers le silence et plus les portes s’ouvrent sur un espace incommensurable. Alors que dans la vie extérieure, nous vivons à la remorque de ce qu’il faut faire pour bien se comporter dans notre société, à savoir comme un simple “mortel” ; dans la vie intérieure nous sommes un être humain appelé à la croissance, au plein emploi de soi-même, et même à sa perfection à sa réalisation “immortelle”. L’être se sent alors pleinement en possession de lui-même, il est près de la source et se manifeste en plénitude .

       Plus on se tait et plus on trouve d’égards envers la Parole et le Silence, et moins on bavarde .

     Pour celui qui a goûté le silence, les discussions, débats, réunions de famille et colloques intellectuels deviennent difficilement supportables parce qu’étouffants. Le silencieux, comme le solitaire a besoin d’air et d’espace ; il a besoin de l’expérience du large, du vaste, du profond. Tout le reste lui paraît plat, étriqué, superficiel. தி “communication” obligatoire et convenante lui paraît grotesque.

      Lorsqu’un être humain est réellement unifié il peut être délivré de cette obsession de communiquer à tout bout de champ et à propos de n’importe quoi. Seul le partage essentiel sur des sujets essentiels ou l’échange silencieux de cœur à cœur ont un sens et offrent une véritable nourriture .

128

• 

 Nous vivons la fin d’un monde fondé il y a peu sur les religions, les fidélités de proximité, les patriotismes ; et aujourd’hui marqué par le consumérisme où les incitations publicitaires nous manipulent au service d’une globalisation économique et culturelle accentuée par les bouleversements technologiques .

     Le rapport au sacré a été modifié. La quête du sens auquel faisait suite un automatisme de la réponse fondé sur la religion n’existe plus. A la question : “Pourquoi je suis sur Terre ?”, font suite des réponses scientifiques et politiques bien générales. On ne peut plus s’appuyer sur la tradition. Nous sommes en face de nos peurs, …  et là nous sommes alors convoqués à être en face de nous-même .

     Donner du sens à la vie que l’on mène ne tombe pas sous le sens, car les gens empruntent des rôles. Ils disent qu’ils sont victimes du climat, des autres, de la conjoncture, qu’ils avaient tout pour être heureux et puis que … அல்லது, notre bonheur et notre malheur nous appartiennent. Nous sommes responsables de notre bonheur et de notre malheur car nous avons l’opportunité de grandir, de croître .

     Nous avons à avancer les yeux ouverts sur le chemin .

     Le sens de la vie, c’est l’amour. On ne peut pas vivre sans amour, cet échange du coeur, cet amour homme/femme, cet amour filial, cet amour entre deux êtres. L’amour est communion. L’amour est relation avec nos semblables, avec les animaux, le végétal, la nature, le cosmos et par nos pratiques religieuses .

     Nous sommes des êtres sociaux, des êtres de relation. Nous avons besoin de donner, de nous éveiller les uns aux autres. Nous sommes là pour nous faire du bien par l’attention portée à l’autre, l’amitié, la compassion, le don .

     Le but de la vie serait-il pas de s’accepter tel que l’on est ? Mais pour celà, il faut le regard de l’autre pour lire dans le regard de l’autre que nous sommes aimables. Aime et tu seras aimé. Nous devons avoir de la tendresse pour nous-même .

     Il y a des gens qui ne voyant qu’au travers de l’optique matérialiste ne se posent pas la question du sens de la vie. “Einstein disait, qu’un être humain qui ne se pose jamais la question du sens de l’existence, qui ne s’intéresse pas au sens de la vie, n’est pas un être humain .”

     Aujourd’hui nous sommes dans un monde où l’idéologie dominante est le consumérisme, où : “Le but de la télévision, comme le disait Patrick Lelay, c’est de rendre les cerveaux dociles !”. Le lavage des cerveaux, c’est la publicité .

     Pour contrecarrer cette outrance chosifiante et mortifère, nous avons besoin de nous recentrer sur nos besoins corporels et sensoriels immédiats qui ne peuvent nous tromper quant ils sont reliés à l’amour, à la tendresse, aux sens des choses simples, au spirituel. Nous devons dire oui à la vie. L’essentiel c’est d’apprendre à aimer la vie, et pour celà travailler sur nos blessures .

     Notre chemin de vie est d’aller de la peur à l’amour. Là est notre joie, notre joie d’être, de vivre, d’exister. Mais comme cela est refoulé, c’est en conscience que nous devons conjurer l’ignorance et nous confronter à ce qui est, à l’expérience de tous ces jours qui nous apportent leur lot de surprises. Par la psychothérapie, mais aussi par la méditation et la prière, nous avons à laisser les choses être. C’est par cette astreinte intelligente, et par le ressenti sensoriel, qu’il y a ouverture du cœur .

     Nous avons à beaucoup pleurer en nous plongeant dans le regard d’un petit être, en observant un joli paysage, une oeuvre d’art, ou bien en écoutant une musique et des chants qui parlent au coeur. Là est le sens de la vie. La réponse est soumission à ce qui est, ouverture des sens. La réponse est “joie” .

     Laisser venir à nous les enfants, les petits oiseaux, l’esprit du temps qui passe, et surtout ne fermez jamais la porte. Il ferait alors trop chaud, nous manquerions d’air, l’enfer ne serait alors pas loin, … alors qu’il y a tant à faire !

127